Παρακαλώ περιμένετε...
Του Αντρέα Τσεμπερλίδη
Ο φύλακας του γηπέδου της Τσελικ Ζενιτσα στην Βοσνία, δεν δυσκολεύτηκε να αναγνωρίσει τον άνθρωπο που μπήκε βιαστικά στα γραφεία της ομάδας. Η μορφή του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς ήταν πασίγνωστη σε ολόκληρη την Γιουγκοσλαβία και το μόνο που αναρωτήθηκε ο φύλακας ήταν τι ήταν αυτό που έφερε εκείνο το καλοκαιρινό απόγευμα του 1989 τον πρωταθλητή Ευρώπης στο γυμναστήριο μιας ομάδας της δεύτερης κατηγορίας. Η απάντηση βρισκόταν σε έναν 23χρονο μπασκετμπολίστα που εκείνη την στιγμή έχυνε ποτάμια ιδρώτα κάνοντας ατομικές προπονήσεις. Τον έλεγαν Ζόραν Σάβιτς και τα "λαγωνικά" της Γιουγκοπλάστικα άπαξ και τον εντόπισαν, ενημέρωσαν αμέσως τον Μάλκοβιτς που αφού είδε απο κοντά τον Ζόραν και μίλησε μαζί του, έδωσε το πράσινο φως για την απόκτηση του.
Η μεταγραφή ενός άγνωστου αθλητή που μέχρι τότε δεν είχε καμία παράσταση απο υψηλό επίπεδο, πέρασε εντελώς απαρατήρητη. Κανείς δεν φανταζόταν πως οι Žuti θα προσέθεταν στο ρόστερ τους έναν απο τους καλύτερους Ευρωπαίους ψηλούς των επόμενων 15 χρόνων, έναν γεννημένο πρωταθλητή και πραγματικό μαχητή. Ο Σάβιτς κούμπωσε ιδανικά στην καλοκουρδισμένη μηχανή του Μπόζα αρχικά ως αλλαγή του Ράτζα και μετά την αποχώρηση του Ντίνο μπήκε στα παπούτσια του και δεν άφησε να φανεί το κενό του. Στον τελικό της Σαραγόσα στις 19 Απριλίου του 90, ο Σάβιτς φαινόταν σαν βετεράνος μέσα στο παρκέ και αυτό το κατάλαβαν οι ψηλοί της Μπαρτσελόνα που έβλεπαν το νούμερο 13 της Γιουγκοπλάστικα να παλεύει σαν θηρίο και να αφήνει την ψυχή του στο παρκέ. Αυτά είδε και ο Ίβκοβιτς και τον κάλεσε στην εθνική για το Μουντομπάσκετ της Αργεντινής με το χρυσό μετάλλιο να προστίθεται στην συλλογή του.
Η επόμενη χρονιά, το 91 σήμανε το τέλος όσων μέχρι τότε ο Σάβιτς θεωρούσε δεδομένα. Ο Ράτζα ήταν κάτοικος Ρώμης και ο Μάλκοβιτς τώρα βρισκόταν στον αντίπαλο πάγκο, προσπαθώντας απο την Καταλωνία να γκρεμίσει το δημιούργημα του. Αλλά υπολόγιζε χωρίς τον ξενοδόχο που στο Παρίσι του θύμισε πως η φανέλα μπορεί να έγραφε Ποπ 84 αλλά στην καρδιά παρέμενε πάντα Γιουγκοπλάστικα. Σε μία απο τις σπουδαιότερες εμφανίσεις σε τελικό Φάιναλ Φορ, ο Σάβιτς "κατάπιε" Νόρις και Ορτίθ χαρίζοντας το τρίτο σερί τρόπαιο στα "Σκυλιά της Δαλματίας". Είχαμε όμως και μία απο τις πιο μεγάλες αδικίες εις βάρος του επειδή το όνομα του Κούκοτς ήταν μεγαλύτερο απο αυτό του Ζόραν και το βραβείο του MVP πήγε στα χέρια του Τόνι αντί για τα δικά του. Στα χέρια του όμως κράτησε το κύπελλο του Ευρωμπάσκετ στον τελευταίο χορό των "Πλάβι" στη Ρώμη, στο κύκνειο άσμα μιας πατρίδας που αργοπέθαινε.
Ο πόλεμος στην Γιουγκοσλαβία ήταν πια γεγονός και ο Σάβιτς περιζήτητος στην Ευρώπη, επέλεξε την Βαρκελώνη για την συνέχεια της καριέρας του. H παρουσία του με τα "μπλαουγκράνα" ήταν πολύ καλή αλλά τα δύο χρόνια της παραμονής του εκεί δεν συνοδεύτηκαν απο τίτλους και έτσι τον Ιούλιο του 93 ο Σέρβος πια Ζόραν βρισκόταν προς αναζήτηση νέας μπασκετικής στέγης. Σε μια νέα πραγματικότητα εισερχόταν και ο ΠΑΟΚ που την προηγούμενη σεζόν είχε υποστεί το μεγάλο σοκ του Φάιναλ Φορ και της απώλειας του πρωταθλήματος. Τα απόνερα της τρικυμίας παρέσυραν τον Μπάρλοου με τον Λεβιγκστον, έφεραν τον Φασούλα στον Πειραιά και προκάλεσαν την αποχώρηση του απογοητευμένου Βεζυρτζή που παραχώρησε τις μετοχές στον Λάκη Οικονομίδη. Οι φίλαθλοι περιμένουν μεγάλα ονόματα στην θέση αυτών που έφυγαν αλλά ο Ίβκοβιτς έχει επιλέξει ήδη τον διάδοχο του Φασούλα. Ο αντιτουριστικός Ζόραν δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες και στις 9 Ιουλίου που προσγειώνεται στην Θεσσαλονίκη, η υποδοχή πλησιάζει θερμοκρασίες Σιβηρίας. Και όταν ξεκινάει το πρωτάθλημα αρχίζουν και οι πρώτες γκρίνιες ακόμα και για το γεγονός πως είναι 2.06 και τον πήραν για 5αρι.
Ο "Ζοκι" δυσκολεύεται να προσαρμοστεί και η εξέδρα μουρμουρίζει για τον "ατσούμπαλο Γιουγκοσλάβο που μας φόρτωσε ο Ίβκοβιτς" συνεπικουρούμενη και απο την πένα του Φίλιππα Συρίγου που περνάει γεννεές δεκατέσσερις τον Σάβιτς. Ο Σέρβος θα κλείσει τα αυτιά του και κάνοντας αυτό που ξέρει καλύτερα δηλαδή την σκληρή δουλειά, θα κερδίσει σταδιακά τον σεβασμό και την αγάπη των οπαδών που βλέπουν στο νικηφόρο ντέρμπι με τον Άρη τον Ζόραν να σκοράρει 14 πόντους, να κατεβάζει 20 (!!!) ριμπάουντ αλλά κυρίως βλέπουν έναν πανέξυπνο παίχτη που γνωρίζει τα μυστικά της θέσης του όσο λίγοι και υπερκαλύπτει με άνεση το μειονέκτημα του ύψους. Ο Σαβιτς δεν κοιτάζει ποτέ ξανά πίσω, δεν ενοχλείται καν απο την αλλαγή προπονητή και την έλευση του Μαρκόπουλου και παρέα με τον Μπέρι είναι σίγουρα το κορυφαίο δίδυμο ψηλών του πρωταθλήματος. Ο άνθρωπος που κάποιοι βιάστηκαν να αποκαλέσουν "ξυλοκόπο" και "παλτό" ηγήθηκε της μεγάλης πορείας του ΠΑΟΚ σε Ελλάδα και Ευρώπη με μεγάλα ματς, διδάσκοντας μπάσκετ σε ορισμένες περιπτώσεις.
Το Κύπελλο Κόρατς ήταν το κερασάκι στην τούρτα και ο Ζόραν όπως όλος ο Δικέφαλος του Βορρά ήταν συγκλονιστικός στους διπλούς τελικούς με την Στεφανέλ. Το πρωτάθλημα χάθηκε για ένα ριμπάουντ, για ένα φάουλ, για ένα τίποτα αλλά το πρόσημο ήταν θετικό και ο "Ζοκι" έχει κερδίσει πανάξια μία περίοπτη θέση στην καρδιά των Παοκτζηδων. Η δεύτερη σεζόν στον ΠΑΟΚ είχε πολλά σκαμπανεβάσματα με αλλαγές ξένων, τον Πέτζα να έχει δικαίωμα συμμετοχής μόνο στην Ευρώπη και τον Μπάνε να έχει θέματα με την μέση του και ο Σάβιτς πολλές φορές κράτησε όρθια την ομάδα που ακόμα και σε αυτή την δύσκολη χρονιά θα κατακτήσει το Κύπελλο στο Φάιναλ Φορ της Λαμίας με 21 πόντους του Σέρβου στον τελικό με τον Πανιώνιο. Όμως η λάσπη που θα πετάξει εναντίον του η διοίκηση Οικονομίδη για μειωμένη απόδοση στους μικρούς τελικούς του πρωταθλήματος εναντίον του Ηρακλή, θα ραγίσει το γυαλί της σχέσης Σάβιτς-ΠΑΟΚ και θα οδηγήσει τον αγαπημένο της ασπρόμαυρης κερκίδας στην έξοδο.
Απο την Ελλάδα θα φύγει με το χρυσό μετάλλιο και τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης με την Σερβία που έχει επιστρέψει στις διοργανώσεις της FIBA μετά την τριετία του άδικου αποκλεισμού της. Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς θα τον πάρει μαζί του στην Μαδρίτη και με την Ρεάλ θα φτάσουν στο Φάιναλ Φορ του Παρισιού χωρίς επιτυχία μετά την ήττα στον ημιτελικό απο την Μπαρτσελόνα. Οι σειρήνες της Μπολόνια δεν άφησαν αδιάφορο τον αργυρό Ολυμπιονίκη Ζόραν Σάβιτς και τον Αύγουστο του 96 υπέγραψε το συμβόλαιο του με την Βίρτους του Ετόρε Μεσίνα. Σε εκείνη την τρομερή ομάδα των Ιταλών ο Ζόραν ήταν ο σύνδεσμος της περιφέρειας με την ρακέτα και στην Βαρκελώνη το 98 αποκαταστάθηκε η αδικία του 1991. Με MVP τον "Ζοκι" η πρωταθλήτρια Ιταλίας νίκησε την ΑΕΚ του Ιωαννίδη και του Μπάνε στον τελικό και ο Σέρβος σήκωσε ξανά το τρόπαιο του Πρωταθλητριών μετά απο εφτά χρόνια. Η πρωτεύουσα της Καταλονίας έφερνε όμορφες αναμνήσεις στον Ζόραν αφού εκεί κατέκτησε την προηγούμενη χρονιά τον τελευταίο του τίτλο με την εθνική ομάδα πριν αποσυρθεί απο αυτήν, το Ευρωμπάσκετ του 1997.
Η περιπλάνηση του "Ζοκι" στο ευρωπαϊκό μπάσκετ είχε συνέχεια στην Τουρκία με την Εφές Πίλσεν, επιστροφή στην Μπαρτσελόνα για να πάρει το πρωτάθλημα που του έλειπε με την φανέλα τής και οι τίτλοι τέλους έπεσαν στην Ιταλία το 2002 με το αντίπαλο δέος της Βίρτους, την Φορτιντούτο Μπολόνια.
Ζόραν Σάβιτς μπασκετόφιλοι... Ίσως ο πιο έξυπνος ψηλός της γενιάς του, εργατικός με πείσμα και πάθος. Σκοράρισμα, ριμπάουντ, άμυνα με μπόλικο ξύλο -οι αγκώνες του συναγωνίζονται την "φονικότητα" του Μενεγκίν- χαρακτήρισαν την καριέρα του απο τα πρώτα του βήματα στην Arena Gripe και ήταν αυτά τα στοιχεία που έκαναν τους οπαδούς του ΠΑΟΚ να τον λατρέψουν και να τον θεωρούν ακόμα και σήμερα τον κορυφαίο σέντερ που φόρεσε τα ασπρόμαυρα. Ήρθε ξένος αλλά επειδή ήταν πολύ μεγάλος παίχτης και τίμησε την φανέλα δεν ξεχάστηκε ποτέ απο τον λαό του ΠΑΟΚ....
Υ.Γ. Ο Θοδωρής Νικολάου μου θύμισε μια ιστορία που δείχνει πόσο αξιόλογος είναι ο Ζόραν και σαν άνθρωπος. Την περίοδο που ο Ντούσαν Σάκοτα αγωνιζόταν στην Ιταλία υπέστη απο ένα εντελώς ακούσιο χτύπημα του Τζουζέπε Ποετα -απο τα δεκάδες που γίνονται σε κάθε παιχνίδι- ρήξη δωδεκαδάκτυλου που προκάλεσε διαδικασία σηψαιμίας στο λεπτό έντερο. Ο Ντούσαν χειρουργήθηκε και οι πιθανότητες επιβίωσης του ήταν μόλις 15% όπως είπαν οι γιατροί στην οικογένεια. Επί 42 ημέρες βρισκόταν στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου και όταν τελικά κατάφερε να σταθεί ξανά στα πόδια του, η ανάγκη για νέο χειρουργείο ήταν επείγουσα και αυτό συντελέστηκε με την προσωπική παρέμβαση του Σάβιτς που έφερε σε επαφή την οικογένεια Σάκοτα με τον κορυφαίο ιατρό της Ισπανίας σε αυτά τα θέματα και όχι μόνο αυτό αλλά φιλοξένησε και στο σπίτι του στην Βαρκελώνη τα μέλη της οικογένειας του Ντούσαν για όσο διάστημα νοσηλεύθηκε εκεί. Μεγάλος παίχτης, σπουδαίος άνθρωπος...