Παρακαλώ περιμένετε...
Του Αντρέα Τσεμπερλίδη
Εικοσιεπτά (27) ολόκληρα χρόνια στο τιμόνι της εθνικής, συμμετοχή σε 13 Ευρωμπάσκετ, 4 Μουντομπάσκετ και 6 φορές σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι αριθμοί σοκάρουν και μας φαίνονται παράτεροι στη σημερινή εποχή που τα πάντα κρίνονται εκ του αποτελέσματος αλλά ο Αντόνιο Ντίαζ-Μιγκέλ δεν ήταν ένας συνηθισμένος προπονητής.
Με εμφάνιση που παρέπεμπε περισσότερο σε καθηγητή, ο Ισπανός ήταν μία τεράστια προσωπικότητα για το μπάσκετ των Ιβήρων και αυτός που διαμόρφωσε την αγωνιστική ταυτότητα του αθλήματος στην χώρα του, με σήμα κατατεθέν τον περίφημο ισπανικό αιφνιδιασμό.
Μετά απο μία σχετικά καλή καριέρα σαν παίχτης που τον έφερε μέχρι την Ρεάλ και του χάρισε 27 συμμετοχές με την εθνική, ο Ντίαζ ξεκίνησε το ταξίδι του στους πάγκους απο την Βασκωνία και τους Αετούς της Μπιλμπάο που τους ανέβασε στην πρώτη κατηγορία. Η δουλειά του τράβηξε το ενδιαφέρον της Ομοσπονδίας και βρέθηκε στο πλευρό του Πέδρο Φεραντιθ ως βοηθός του και μετά τον καταποντισμό των Ισπανών στο Ευρωμπάσκετ του 1965 ο Φεραντιθ απομακρύνθηκε και οι επικεφαλής ζήτησαν απο τον Ντίαζ να κοουτσάρει την ομάδα σε ένα τουρνουά στο Άμστερνταμ μέχρι να οριστικοποιηθεί η συμφωνία με τον βασικό υποψήφιο, τον Αμερικανό Έντ Γιούκερ. Τελικά η ρήση "ουδέν μονιμότερον του προσωρινού" επιβεβαιώθηκε πλήρως στο πρόσωπο του διοπτριοφόρου Αντόνιο όταν ο Γιούκερ άφησε στα κρύα του λουτρού τους Ίβηρες για να αναλάβει το Σινσινάτι στο ΝΒΑ. Μην έχοντας άλλη δυνατή λύση και πιεζόμενη απο τον χρόνο, η Ισπανική Ομοσπονδία στράφηκε στον Ντίαζ και του παρέδωσε τα κλειδιά.
Ήταν το 1967 που ξεκίνησε η σχέση ζωής του Ντίαζ με την εθνική ομάδα, σχέση που μία αποστροφή του Ισπανού τον καιρό που δεχόταν έντονη κριτική δείχνει πως για αυτόν η θέση του ομοσπονδιακού προπονητή ήταν κάτι παραπάνω απο δουλειά. " Θα είμαι στην εθνική μέχρι να με απολύσουν. Δεν πρόκειται να παραιτηθώ ποτέ". Τα γεγονότα έδειξαν πως ήταν άνθρωπος που τηρούσε τον λόγο του. Εργάστηκε σκληρά για σχεδόν τρεις δεκαετίες και μαζί του οι Furias Rojas γνώρισαν τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες που ήταν και οι μοναδικές μέχρι την είσοδο στο προσκήνιο της γενιάς Γκασόλ. Αλλά όπως όλους τους σπουδαίους, έτσι και ο Ντίαζ είχε την δική του Νέμεση στις γαλάζιες φανέλες των Γιουγκοσλάβων.
Σε όλη την διάρκεια της δεκαετίας του 70 στα ματς εναντίον των Πλάβι, στην τσέπη του έμπαινε το κίτρινο φύλλο αγώνος και έβλεπε μονίμως την πλάτη του Τσόσιτς, του Νταλιπαγκιτς, του Κιτσάνοβιτς. Ακόμα και στο Ευρωμπάσκετ που διοργάνωσε η Ισπανία το 73 και έγινε η πρώτη εθνική που νίκησε τους Σοβιετικούς και τους πέταξε απο τον τελικό μετά απο οκτώ συνεχόμενα χρυσά για την "Αρκούδα", το ταβάνι ήταν η δεύτερη θέση πίσω απο τους Γιουγκοσλάβους.
Η εξιλέωση για τον Ντίαζ ήρθε με την ανατολή του 80 όταν στα χέρια του βρέθηκε μια εκπληκτική φουρνιά απο μπασκετμπολίστες με ονόματα όπως ο Επι, ο Κορμπαλαν, ο Φερνάντο Μαρτίν, ο Μαργκάλ, ο Χιμένεθ, ο Βιγιακαμπα και ο νατουραλιζε Τσίκο Σιμπιλιο να ξεχωρίζουν. Η Ισπανία με εξαίρεση τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ βρέθηκε είτε στα μετάλλια είτε κοντά σε αυτά καταλαμβάνοντας την 4η θέση στα Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα του 81 του 85 και του 87 καθώς και στο Παγκόσμιο της Κολομβίας το 82 και την 5η στο Ζάγκρεμπ και στο δικό της Μουντομπάσκετ το 1986. Αλλά αυτά που ξεχώρισαν ήταν τα δύο συνεχόμενα μετάλλια στο χρώμα του ασημιού και οι νίκες εναντίον του προσωπικού δαίμονα του Ντίαζ. Και αν το 83 στη Λιμόζ οι Γιουγκοσλάβοι δεν ήταν στα καλύτερα τους και οι Ισπανοί πέτυχαν μια δυσκολη νίκη στον δεύτερο γύρο στο δρόμο για τον τελικό, το 84 στο Λος Άντζελες η επικράτηση των Furias Rojas ήταν καθολική στον ημιτελικό, σε έναν αγώνα που ο Ντίαζ έκανε ματ στον Μίρκο Νοβοσελ.
Η αποτυχία των Ισπανών στο Μουντομπάσκετ της Αργεντινής με ουσιαστικό θύτη τον Φάνη Χριστοδούλου που σε ένα απο τα καλύτερα παιχνίδια της ζωής του με τη Γαλανόλευκη έστειλε τους Ισπανούς να παλεύουν για τις θέσεις της παρηγοριάς στα βουνά της Σάλτα, έγινε η αιτία να ακουστούν οι πρώτες φωνές που ζητούσαν την αποχώρηση του "Δον Αντόνιο" απο την καρέκλα που είχε στρογγυλοκαθήσει για εικοσιπέντε χρόνια. Το χάλκινο μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό της Ρώμης και κυρίως οι επικείμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες της Βαρκελώνης, έριξαν προσωρινά τους τόνους αλλά ήταν φανερό πως η θέση του Ντίαζ δεν ήταν τόσο σταθερή οσο τα προηγούμενα χρόνια. Μία επιτυχία θα έδινε παράταση στον προπονητή και οι περισσότεροι πίστευαν πως η Ισπανία μπορούσε να βρεθεί στον χορό των μεταλλίων.
Αλλά στο παρκέ του Pavello Olympic παίχτηκε το χειρότερο δυνατό σενάριο για τον Ντίαζ και την ομάδα του. Η Ισπανία καταποντίστηκε στον όμιλο της πετυχαίνοντας μόνο μια αγχωτική νίκη επι της Βραζιλίας ενώ γνώρισε και μία ντροπιαστική ήττα με είκοσι πόντους διαφορά απο την Ανγκόλα, στον αγώνα που ο ισπανικός Τύπος χαρακτήρισε ως "Angolazo" κατά τα πρότυπα του "Maracanazo" της ποδοσφαιρικής ομάδας της Βραζιλίας στο Μουντιάλ του 1950 και με μεγάλη τους χαρά οι δημοσιογράφοι έσφαξαν με τον βαμβάκι τον εθνικό εκλέκτορα που δεν είχε ποτέ και τις καλύτερες των σχέσεων με τον κλάδο τους.
Λίγες ημέρες μετά την τελετή λήξης των Αγώνων, η Ομοσπονδία έστειλε μια επιστολή στον Ντίαζ με την οποία τον προέτρεπε να παραιτηθεί. Πιστός στην υπόσχεση που είχε δώσει κάποτε, ο προπονητής αρνήθηκε την ηρωική έξοδο και προκάλεσε τα μεγάλα κεφάλια του ισπανικού μπάσκετ να τον απολύσουν. Και οι δύο πλευρές τράβηξαν το σκοινί στα άκρα, αληλλομηνύθηκαν και έφτασαν στα δικαστήρια για να καταλήξουν τελικά σε συμβιβασμό. Ο Ντίαζ δεν ήθελε να συνταξιοδοτηθεί ακόμα και το 93 επέστρεψε στην προπονητική απο τον πάγκο ενός συλλόγου, της ιστορικής Καντού. Τα πράγματα όμως δεν πήγαν καλά για τον Ισπανό και μετά απο ένα άσχημο ξεκίνημα απομακρύνθηκε απο την τεχνική ηγεσία της πάλαι ποτέ πρωταθλήτριας Ευρώπης.
Και ενώ όλοι είχαν τον είχαν σχεδόν ξεχάσει, ο "Δον Αντόνιο" έκανε την έκπληξη και επανήλθε στην ενεργό προπονητική μπαίνοντας στα χωράφια του γυναικείου μπάσκετ το 1996 με την ομάδα της Χετάφε όπου έμελλε να κατακτήσει και το μοναδικό νταμπλ της πολύχρονης καριέρας του. Τρία χρόνια αργότερα, ύστερα απο ολιγόμηνη μάχη με τον καρκίνο αυτός ο δάσκαλος του μπάσκετ έφυγε απο την ζωή σε ηλικία 67 χρονών.
Εγωιστής, ισχυρογνώμων και ασυμβίβαστος αλλά πολύ μεγάλος προπονητής, ο Χουάν Αντόνιο Ντίαζ-Μιγκέλ σημάδεψε μια εποχή για το ισπανικό μπάσκετ και δικαιούται να πιστεύει πως έδωσε ταυτότητα στο άθλημα, ανοίγοντας τον δρόμο για τις πιο σημαντικές επιτυχίες των Furias Rojas...