ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ ΖΩΝΤΑΝΟΙ

Το καλοκαίρι του 1992 οι εθνικής καταγωγής Σέρβοι μπασκετμπολίστες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Ντούσαν Ίβκοβιτς και συγκεντρώθηκαν στη Θεσσαλονίκη ενόψει της προετοιμασίας τους για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης.

Πάσπαλι, Μποντιρόγκα, Ντανίλοβιτς, Σάβιτς και ο δικός μας Μπάνε μεταξύ αυτών, βρισκόντουσαν στη συμπρωτεύουσα όταν έμαθαν τα νέα του αποκλεισμού της Σερβίας απο οποιαδήποτε διεθνή αθλητική διοργάνωση χωρίς να υπάρχει χρονικός ορίζοντας. Η FIBA, πίστη στα κελεύσματα των πολιτικών κέντρων έσπευσε να υιοθετήσει αμέσως την απόφαση και η Σερβία απομονώθηκε χάριν των επιταγών απο τα μεγάλα κεφάλια της διεθνούς σκηνής. Μέσα στην επόμενη διετία, οι Σέρβοι θα έβλεπαν απο την τηλεόραση και τις παραλίες όλα τα μεγάλα ραντεβού, ακόμα και τη Γερμανία να χρίζεται πρωταθλήτρια Ευρώπης με έναν δικό τους άνθρωπο στο τιμόνι και φυσικά τους πρώην συμπατριώτες τους Κροάτες να ανεβαίνουν στο βάθρο, στο δεύτερο και τρίτο σκαλί.

Ενώ ο πόλεμος συνεχιζόταν και οι πληγές έσταζαν ακόμα αίμα, ξεκίνησε η κουβέντα για την άρση του εμπάργκο και την επιστροφή της εθνικής ομάδας στα διεθνή τουρνουά. Ήδη απο την άνοιξη ακούγονταν ολο και πιο έντονα οι φωνές που πιέζαν τη FIBA με προεξάρχοντα τον σπουδαίο Ιταλό δημοσιογράφο και αρχισυντάκτη του SuperBasket Ενρίκο Καμπάνα που δημοσίευσε στο περιοδικό την παρακάτω επιστολή. "Θα πραγματοποιήσω δημοψήφισμα στο SuperBasket, ζητώντας την γνώμη του κόσμου. Μπορεί το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο μπάσκετ να συνεχίσει χωρίς τους Γιουγκοσλάβους; Θέλω να υποστηρίξω την επιστροφή των εθνικών ομάδων και των συλλόγων τους. Δεν αμφιβάλω σε καμία περίπτωση για το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας. Θα μεταβιβάσω, λοιπόν, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη FIBA. H πράξη μου δεν λογίζεται ως πολιτική πρωτοβουλία! Ο αθλητισμός είναι το μοναδικό κίνητρό μου. Είναι απαράδεκτο να τιμωρείται έτσι το πιο ισχυρό μπασκετικό έθνος στην Ευρώπη".

Παίρνοντας θάρρος απο την πρωτοβουλία του Καμπάνα, όλο και περισσότεροι μπασκετάνθρωποι άρχισαν να πιέζουν, με αποτέλεσμα η διεθνής ομοσπονδία να ξεκινήσει το χαλάρωμα των μέτρων. Στις 8 Ιουλίου του 1994 μία μικτή ομάδα με την ονομασία Yugoslavia All Stars έκανε την πρώτη ανεπίσημη επανεμφάνιση της, γνωρίζοντας μία φιλική ήττα με 86-75 απο την Ελλάδα στο γήπεδο της Γλυφάδας. Το πρώτο βήμα είχε γίνει και λίγο μετά το Μουντομπάσκετ του Καναδά (διοργάνωση που είχε ανατεθεί αρχικά στη Γιουγκοσλαβία) η FIBA έδωσε το πράσινο φως για την μεγάλη επιστροφή.

Το επόμενο -επίσημο αυτή τη φορά- ραντεβού για τους Σέρβους διεθνείς, δόθηκε τα Χριστούγεννα του 94 στη Μαδρίτη στο τουρνουά που διοργανώνε η Ρεάλ κάθε χρόνο εκεί απο το 1966 με την ονομασία Κύπελλο Χριστουγέννων και απο το 1989 ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Φερνάντο Μαρτίν. Έντεκα Σέρβοι και Μαυροβούνιοι δέχτηκαν το προσκλητήριο του Ντούντα και ταξίδεψαν μέχρι την ισπανική πρωτεύουσα, χωρίς όμως να λείπουν οι ηχηρές απουσίες όπως αυτή του Ντίβατς που βρισκόταν στην Αμερική, του Ντανίλοβιτς που ανάρρωνε απο την εγχείρηση στο γόνατο του αλλά και αυτές των Πάσπαλι και Τάρλατς που δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν άδεια απο Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό αντίστοιχα.

Αυτό όμως δεν είχε καμία απολύτως σημασία για τον Τζόρτζεβιτς, τον Μποντιρόγκα, τον Σρετένοβιτς και τον Λόντσαρ, τον Μπέριτς, τον Στεφάνοβιτς, τον Ρέμπρατσα, τον Γκίλιτς, τον Κοτούροβιτς και τον Τομάσεβιτς με τον Σάβιτς. Είχαν περάσει 1273 ημέρες απο εκείνο το φθινοπωρινό τουρνουά στο Μονπελιέ και να τώρα που οι γαλάζιες φανέλες με τη βαριά κληρονομιά του ενός Ολυμπιακού τίτλου, των τριών Παγκοσμίων και των πέντε Ευρωπαϊκών έμπαιναν ξανά στο παρκέ. Με την αναγραφή του ονόματος Γιουγκοσλαβία και τον Δικέφαλο Αετό, το παλαιό έμβλημα του Βασιλείου των Σέρβων Κροατών και Σλοβένων αλλά και την εταιρεία Χέμοφαρμ να διαφημίζεται -κάποιος έπρεπε να πληρώσει τα έξοδα του ταξιδιού- o Αλεξάντερ Τζόρτζεβιτς και οι συμπαίχτες του, παρατάχθηκαν στις 26 Δεκεμβρίου του 1994 στο κέντρο του Παλάθιο ντε λος Ντεπόρτες για να τεθούν αντιμέτωποι με τη Ρεάλ του Σαμπόνις αλλά και του Ζέλικο Ομπράντοβιτς.

Στα 112" ο Ζοτς ζήτησε τάιμ άουτ, το σκορ ήταν 10-0 υπέρ των Γιουγκοσλάβων. Στο πεντάλεπτο ήταν 22-6, όταν ο πίνακας έφτασε στα δέκα λεπτά, οι Γιουγκοσλάβοι προηγούνταν με 36-10, το ημίχρονο έκλεισε με 47-31. Στο δεύτερο μέρος οι Μαδριλένοι προσπάθησαν να μαζέψουν τη διαφορά αλλά ο Σάλε συνέχιζε να βομβαρδίζει το καλάθι τους με τρίποντα, τελειώνοντας τον αγώνα με έξι. Το τελικό αποτέλεσμα και η νίκη των Γιουγκοσλάβων με 88-72 έγινε δεκτό με ενθουσιασμό απο την μπασκετική Ευρώπη, γεγονός που αποτυπώνεται στο άρθρο του Ισπανού δημοσιογράφου Μιγκέλ Σεράνο που έγραψε εκστασιασμένος στην στήλη που διατηρούσε στη El Pais πως "Το ταλέντο νίκησε. Τι ωραία! Το μπάσκετ εκ του φυσικού νίκησε, η απλότητα που τολμάει και εφαρμόζει στον αθλητισμό".

Εκείνη τη νύχτα στη Μαδρίτη, οι Γιουγκοσλάβοι- έστω και τα απομεινάρια τους- έδειξαν πως το πνεύμα των θριάμβων εξακολουθούσε να καίει μέσα τους για να τους οδηγήσει σε νέα μεγαλεία. Ο Κόρατς, ο Τσόσιτς, ο Ντελίμπασιτς, ο Νταλιπάγκιτς, ο Ντράζεν μπορεί να μην είχαν πια κοινή πατρίδα αλλά βαθιά στην ψυχή τους ήταν όλοι Πλάβι..