Γεννήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1931 και όσο ζούσε ήταν ο ζωντανός θρύλος της περιφέρειας Big 10. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς αφού η συνέπεια του και η πρωτοπόρα σκέψη του κέρδιζαν τους πάντες γύρω του. Είναι χαρακτηριστική η στιγμή της εισόδου στην περιφέρεια δύο ακόμη θρυλικών προπονητών, του Μάικ Σιζέφσκι και του Τζιμ Βαλβάνο, οι οποίοι για πολλά χρόνια έλεγαν πως γνώριζαν πως ότι και να κάνουν ο Dean θα είναι πάντα αυτός που θα είναι ο θρύλος.
Ανέλαβε το κολλέγιο του North Carolina τo 1961 αφού πρώτα είχε υπάρξει βοηθός σε αυτό για τρία χρόνια (1958-61) αλλά και σε δύο ακόμη κολλέγια, το Kansas (1953-55) αλλά και το Air Force (1955-58). Χαρακτηριστική είναι μία ιστορία κατά την οποία ο Dean Smith ήταν ακόμη βοηθός στο κολλέγιο, όταν αντιτάχθηκε ανοιχτά με τον ιδιοκτήτη του εστιατορίου που έτρωγε η ομάδα γιατί αρνήθηκε να σερβίρει σε έναν έγχρωμο παίκτη του κολλεγίου. Και μην το παίρνετε έτσι απλά αυτό, καθώς το 1960 γι αυτό θα μπορούσε να χάσει και την δουλειά του.
Μετά το 1961, ακολούθησε μία πορεία 36 ολόκληρων χρόνων αν και ο ίδιος είχε ήδη αρχίσει να γίνεται μύθος από τα 15. Και όλα αυτά χωρίς να έχει κατακτήσει κάποιο πρωτάθλημα μέχρι το 1982, όταν και πήρε το πρώτο του ελέω MJ. Το επόμενο και τελευταίο του ήταν το 1993. Δηλαδή έχει κατακτήσει μόλις δύο πρωταθλήματα. Επίσης σε αυτά τα 36 χρόνια, πήγε την ομάδα του σε 11 εθνικά και 13 τοπικά Final Four ενώ το ρεκόρ νικών του είναι 879-254, με ποσοστό 77,6 κάτι που του χαρίζει την 9η θέση στον πίνακα όλων των εποχών. Επίσης έχει βγει και 4 φορές ο καλύτερος προπονητής της χρονιάς στο NCAA (1977,1979,1982,1993). Επίσης έχει κερδίσει ένα Ολυμπιακό χρυσό μετάλλιο με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ το 1976.Τι είναι λοιπόν αυτό που τον κάνει τόσο ξεχωριστό πέρα από τα νούμερά του, τα οποία δίχως αμφιβολία είναι άξια προσοχής?
Ο Dean Smith ήταν ένας χαρισματικός, ταπεινός, καινοτόμος άνθρωπος. Δεν κυνήγησε ποτέ να κερδίσει την δόξα από αυτό που έκανε. Σε κάθε προσπάθεια του τύπου να τον πλησιάσει η απάντησή του ήταν πάντα η ίδια «Πηγαίνετε στους παίκτες, αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές». Και μέσα σε όλο αυτό, είχε μερικές χαρακτηριστικά δικές του κινήσεις (όχι πάντα αμιγώς μπασκετικά) οι οποίες τον ξεχώριζαν. Πάμε να δούμε τις κανοτομίες και τις μοναδικές κινήσεις του μεγάου coach:
- Έχει μόλις μίας σεζόν με ποσοτό νικών κάτω του 50%. Την πρώτη του.
- Όπως είπαμε παραπάνω, στο επίκεντρό έβαζε πάντα τους παίκτες και όχι τον εαυτό του.
- «Ανάγκαζε» τους παίκτες που βάζαν το καλάθι, πάντα, να δείχνουν με το δάχτυλο μετά από αυτό τους πασέρ (που έκαναν την ασίστ) σαν κίνηση αναγνώρισης. Team bonding λέγεται αυτό.
- Καθιέρωσε την Four Corners Offense, αυτό δηλαδή που όταν είσαι μπροστά ανοίγουν οι παίκτες στις τέσσερις γωνίες για να κερδίσουν χρόνο.
- Είχε πάρα πολύ μεγάλο επίπεδο αποφοίτησης των παικτών του και χαρακτηριστικά υψηλή βαθμολογία από αυτούς. Για τον Coach Smith η εκπαίδευση ήταν πάρα μα πάρα πολύ βασική.
- Καθιέρωσε την Seniors’ Day. Τι είναι αυτό? Ήταν η κίνηση του να ξεκινάει στο τελευταίο παιχνίδι της σεζόν όλους τους τελειόφητους της ομάδας του, σαν κίνηση σεβασμού καθώς αυτό ήταν και το τελευταίο τους παιχνίδι με την φανέλα του κολλεγίου. Όταν μάλιστα οι τελειόφητοί του ήταν παραπάνω από 5, τους έβαζε όλους μαζί στο παρκέ και δεχόταν την τεχνική ποινή που αυτό σήμαινε.
Όπως πολύ εύκολα μπορείτε να καταλάβετε, το βασικό χαρακτηριστικό του Smith, ήταν ο σεβασμός προς τους άλλους. Σεβασμός με πράξεις καθώς πολλοί λένε πως στα παιχνίδια ήταν λίγο αλλαζονικός απέναντι προς τους αντιπάλους προπονητές. Ωστόσο αν εξετάσεις την προσωπικότητά του, ίσως αυτό να ήταν ένα ακόμη mind game του. Και έκανε τέτοια συχνά. Σε τέτοιο βαθμό που δημιουργούσε εμμονές στους υπόλοιπους προπονητές της περιφέρειας σε σχέση με το άτομό του, σε σημείο να φεύγουν ακόμη και μετά από πρωταθλήματα γιατί πίστευαν ότι δεν θα κερδίσουν ποτέ τον σεβασμό αν παίζουν στην ίδια περιφέρια μαζί του (θα το αναλύσουμε αυτό σε μία άλλη ιστορία μας). Και φυσικά τί άλλο? Η τεράστια κληρονομιά που άφησε στο άθλημα. Ο Coach Smith, μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια προπόνησε πάρα μα πάρα πολλούς μεγάλους παίκτες, των οποίων η λίστα προκαλεί ίλιγγο...Michael Jordan, James Worthy, George Karl, Mitch Kuptchak, Sam Rerkins, Larry Brown, Bill Cunningham, Matt Doherty, Jerry Stackhouse είναι μερικοί εξ αυτών... Ποιό είναι ένα χαρακτηριστικό που προσέχεις να έχουν κοινό? Όλοι ήταν ιδιαίτερα έξυπνοι στο παιχνίδι τους και πολλοί ακολούθησαν προπονητική καριέρα μετά...Θα μπορούσαμε δηλαδή να πουμε ότι ο Dean Smith έχτισε σε μεγάλο βαθμό του ΝΒΑ για πολλά χρόνια μετά την παρουσία του. Αν δεν μας πιστεύεται πατήστε στο Google “Dean Smith coaching tree» και διαβάστε...Ο προπονητής θρύλος του κολλεγιακού, πέθανε στις 7 Φεβρουαρίου του 2015 σε ηλικία 83 ετών. Πάλευε από χρόνια με μία σοβαρή μορφή άνοιας. Δίπλα του στις τελευταίες του στιγμές υπήρξαν πάρα πολλές μεγάλες προσωπικότητες του μπάσκετ και θα αναφέρουμε απλά δύο. Τον Michael Jordan και τον Μάικ Σιζέφσκι. Μπορεί λοιπόν να «έφυγε», αλλά η κληρονομιά που άφησε είναι τεράστια, και μέσα από τις ιστορίες ,είναι από αυτούς που μπορούμε να πούμε ότι θα ζει για πάντα....