Η ιστορια των 24 δευτερολεπτων του μπασκετ

Το επαγγελματικό μπάσκετ στις αρχές της δεκαετίας του 50' μπορούμε ξεκάθαρα να πούμε ότι περνούσε κρίση και μία ματιά στο τι συνέβαινε στο γήπεδο ήταν αρκετή για να δώσει την εξήγηση. Το παιχνίδι ήταν αργό, βαρετό, χωρίς ένταση, αφού οι ομάδες έπαιζαν σε ρυθμό σαλιγκαριού και πολλές φορές όταν είχαν ένα προβάδισμα ασφαλείας απλά κρατούσαν την μπάλα μέχρι να τελειώσει ο χρόνος. Το μόνο πράγμα που μπορούσαν να κάνουν οι ομάδες που ήταν πίσω στο σκορ ήταν να κάνουν φάουλ, με αποτέλεσμα πολλοί αγώνες να μετατρέπονται σε διαγωνισμό ελευθέρων βολών. "Έτσι παιζόταν το παιχνίδι. Έπαιρνες ένα μικρό προβάδισμα και μετά έκρυβες την μπάλα" μας εξηγεί ο Bob Cousy των Boston Celtics. "Οι ομάδες από το τρίτο δεκάλεπτο και μετά ξεκινούσαν τις καθυστερήσεις. Οι προπονητές ήταν συντηρητικοί στο παιχνίδι τους και δεν είχε κανένα νόημα να παίξεις σε γρήγορο ρυθμό. Θα παίρναμε το προβάδισμα και μετά η μπάλα θα ερχόταν σε μένα για να την κρατήσω με κάθε τρόπο".

Φυσικά στην θέση του Cousy θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε καλός χειριστής της μπάλας που θα είχε η εκάστοτε ομάδα όπως οι Dick McGuire, Slater Martin, Bob Davies και Andy Phillio, οι οποίοι θα κρατούσαν την μπάλα μέχρι να τους γίνει φάουλ και μετά θα πήγαιναν στις βολές.

"Το παιχνίδι είχε γίνει ένα παιχνίδι υπομονής", λέει ο Danny Biasone, ιδιοκτήτης των Syracuse Nationals. "Η μία ομάδα θα έπαιρνε προβάδισμα και ακόμη και από το πρώτο ημίχρονο θα έκανε καθυστερήσεις. Η άλλη ομάδα θα έκανε φάουλ και οι ομάδες απλά θα σούταραν βολές για το υπόλοιπο του παιχνιδιού. Ήταν πραγματικά βαρετό".

Η λέξη βαρετό όμως θα ήταν η τελευταία που θα ήθελαν οι υπεύθυνοι της λίγκας του ΝΒΑ να χαρακτηρίζει το προιόν τους. Ένα προιόν σε νηπιακό στάδιο που είχε να ανταγωνιστεί τα μεγάλα αθλήματα των ΗΠΑ, όπως το Baseball και το Football. Ας δούμε όμως μερικά ακόμη γεγονότα:

• Στις 22 Νοεμβρίου του 1950, το παιχνιδι ανάμεσα σε Fort Wayne Pistons και Minneapolis Lakers, έληξε με 19-18, με συνολικά 8 καλάθια και από τις δύο ομάδες.

• Το 1953, 106 φάουλ σφυρίχτηκαν σε ένα παιχνίδι με συνολικά 128 ελεύθερες βολές να εκτελούνται, στον αγώνα playoff ανάμεσα σε Boston και Syracuse. O Cousy από βολές μόνο έβαλε 30 πόντους σε εκεινο το παιχνίδι.

• Το 1954, το Syracuse νίκησε την New York με 75-69, αλλά και πάλι οι βολές ήταν κατά πολύ περισσότερες από τα καλάθια (75 βολές έναντι 34 καλαθιών).

Ο Biasone συμπλήρωνε "Αν θέλεις να προωθήσεις το προιόν σε νοιάζει να πας στην επίθεση, γιατι η επίθεση είναι αυτή που ξεσηκώνει τον κόσμο". Το πρωτάθλημα απαιτουσε μία δραστική αλλαγή και ο Biasone ήξερε ποια είναι αυτή. "Χρειαζόμασταν κάποιον περιορισμό χρόνου στο παιχίδι μας. Τα υπόλοιπα αθλήματα είχαν περιορισμούς. Στο baseball 3 βολές για να σκοραρεις, στο football πρέπει να κάνεις 10 γιάρδες σε 4 κατεβασιές αλλιώς χάνεις την μπάλα. Τότε όμως, στο μπάσκετ αν είχες έναν καλό χειριστή, του έδινες την μπάλα όλη νυχτα".

Η ιδέα του Biasone από την αρχή, ήταν να έχει η κάθε ομάδα 24 δευτερόλεπτα για να εκδηλώσει κάποια επίθεση, αλλιώς η μπάλα θα άλλαζε χέρια. Σαν συμπλήρωμα σε αυτό, η αρμόδια αρχή αποφάσισε και τον περιορισμό των φάουλ ανά παίκτη, ομάδα και περίοδο. Οι δύο κανονισμοί ταιριάζαν απόλυτα μεταξύ τους.

Ο καινούργιος κανονισμός έκανε αμέσως εμφανή τα αποτελέσματά του. Τη σεζόν 1954-55, οι ομάδες μέτρησαν 93,1 πόντους ανά αγώνα, νούμερο αυξημένο κατά 13,6 πόντους την προηγούμενη σεζόν. Οι Celtics έγινε η πρώτη ομάδα στην ιστορία του ΝΒΑ που μέτρησε πάνω από 100 πόντους ανά αγώνα στο τέλος της σεζόν, και μόλις 3 χρόνια αργότερα όλες οι ομάδες το έκαναν.

"Το επαγγελματικό μπάσκετ δεν θα επιβίωνε χωρίς το 24άρι" συνέχιζε ο Biasone.

Ενώ δεν ήταν λίγοι και εκείνοι που συμφωνούσαν απόλυτα μαζί του. Όπως ο Maurce Podoloff, πρόεδρος του ΝΒΑ για πολλά χρόνια που έλεγε ότι "Το 24αρι ήταν το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία του ΝΒΑ" ή ο Red Auerbach που χαρακτήριζε την κίνηση ως "την πιο σημαντική αλλαγή κανονισμού τα τελευταια 50 χρόνια".

Το 24άρι αποτέλεσε λοιπόν την πιο δραματική αλλαγή στην λίγκα όπου συχνά γίνονται αλλαγές αλλά πολύ σπάνια τόσο μεγάλες. Όταν ο πρόγονος του ΝΒΑ, το ABA, δημιουργήθηκε το 1946, οι ιδρυτές του υιοθέτησαν τους υπάρχοντες κανονισμούς, αλλά άλλαξαν την διάρκεια του παιχνιδιού από δύο 20λεπτα σε τέσσερα 12λεπτα με σκοπό οι φίλαθλοι να αγοράζουν πιο εύκολα τα εισιτήρια. Δύο μήνες μέσα στην πρώτη του σεζόν η λίγκα έκανε ακόμη μία αλλαγή απαγορεύοντας τις άμυνες ζώνης, αυτό που σήμερα το λέμε illegal defense.

Είναι χαρακτηριστικό για το παιχνιδι πως οι περισσότεροι από τους αρχικούς κανονισμούς παρέμειναν οι ίδιοι στο πέρασμα του χρόνου, όπως οι διαστάσεις της μπασκέτας, της απόστασης της γραμμής των βολών ή του μεγέθους του ταμπλό. Ωστόσο κατά καιρούς κανονισμοί άλλαζαν για να μπορέσουν να περιορίσουν την δράση συγκεκριμένων παικτών οι οποίοι τα πρώτα χρόνια ήταν οι ψηλοί που κάναν ότι ηθελαν μέσα στις δύο ρακέτες όπως ο George Mikan ή και ο Wilt Chamberlain. Η κυριαρχία αυτών των δύο πραγματικά άλλαξε το παιχνίδι (υπήρξε και προσπάθεια να μεγαλώσει το ταμπλώ για να γίνει πιο άστοχος ο Μίκαν αλλά απέτυχε παταγωδώς), και διαμόρφωσε σταδικά τους κανόνες προς τα εκεί που είναι σήμερα το παιχνίδι. Και μπορεί να μην ήταν για τον Mikan συγκεκριμένα το 24άρι αλλά ήταν σίγουρα μία κίνηση που έβγαλε το μπάσκετ από τον αργό ρυθμό και οι δεινόσαυροι άρχισαν να χάνουν την παντοδυναμία τους. Βέβαια για να φτάσουμε μέχρι την σημερινή εποχή περάσαν πολλά, όπως η γραμμή του τριπόντου που ανάγκασε την άμυνα να βγει προς τα έξω, αλλά αυτό είναι μία τελείως διαφορετική ιστορία. Για σήμερα, ας αρκεστούμε στον πιο σημαντικό κανόνα που καθιερώθηκε ποτέ στο μπάσκετ, το 24αρι!!!

(Το λήμμα είναι βασισμένο σε μεγάλο βαθμό στο άρθρο του Alex Sachere στο nba.com )

http://www.nba.com/history/24secondclock.html