Ετσι ξεκινησαν ολα...

«Ο Τζέιμς Νέισμιθ ήταν αγχωμένος. Είχε πάρει μία εντολή που του ζητούσε να επινοήσει κάτι από την αρχή, κάτι που μέχρι τότε δεν υπήρχε».

Έτσι θα μπορούσε να ξεκινά ένα διήγημα που θα προσπαθούσε να αποτυπώσει την πρώτη πρώτη αρχή, το ξεκίνημα του αθλήματος που μας συναρπάζει.

Ο Καναδός Τζέιμς Νέισμιθ ήταν 30 χρονών και ήταν επικεφαλής του τομέα Φυσικής Αγωγής της σχολής στελεχών της YMCA στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ.

Η Σχολή είχε ιδρυθεί προκειμένου να αποκτήσει η Αδελφότητα έμπειρα στελέχη τα οποία θα καθοδηγούσαν τους χιλιάδες εθελοντές που αριθμούσε η οργάνωση στις ΗΠΑ.

Όμως τι ήταν η YMCA; Τι ήταν αυτή η Αδελφότητα που τα αρχικά του τίτλου της (Young Men’s Christian Association) σημαίνουν Χριστιανική Αδελφότητα Νέων;

Η YMCA Ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1844 από τον Τζορτζ Ουίλιαμς.

Εκείνα τα χρόνια το Λονδίνο, όπως και άλλες μεγαλουπόλεις της περιόδου της βιομηχανικής επανάστασης στη Μεγάλη Βρετανία του 19^ου αιώνα, είχε πλημμυρίσει από ανέργους που όταν έβρισκαν δουλειά δούλευαν απίστευτες ώρες την ημέρα. Διέμεναν σε άθλιες συνθήκες, διατρέφονταν πολύ άσχημα. Η μόνη ημέρα που μπορούσαν να ξεκουραστούν ήταν η Κυριακή.

Ο ιδρυτής, ο Τζορτζ Ουίλιαμς, βαθιά θρησκευόμενος ο ίδιος, αποφάσισε, μαζί με συναδέλφους του, να οργανώσει κίνημα διάδοσης ανάγνωσης της Βίβλου.

Η άρχουσα τάξη του 19^ου αιώνα ήταν δεκτική σε παρόμοιες πρωτοβουλίες, αφού συνέβαλαν στον κατευνασμό των κοινωνικών αντιδράσεων, που ήταν ιδιαίτερα έντονες στη Μ. Βρετανία αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Η μόνιμη συνήθως απάντηση στην κοινωνική αδικία ήταν μέχρι τότε η «μεγαλοαστική φιλανθρωπία», έτσι όπως τη συναντάμε στις σελίδες του Κάρολου Ντίκενς. («Όλιβερ Τουίστ»)

Η οργάνωση πέρασε γρήγορα τα στενά όρια του νησιού και επεκτάθηκε σε πολλές χώρες της Ευρώπης αλλά και στις Πολιτείες των ΗΠΑ και σύντομα ίδρυσε στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης, τη Σχολή για την εκπαίδευση των στελεχών της, στην οποία ο Νέισμιθ ήταν επικεφαλής του τομέα Φυσικής Αγωγής. Το Σπρίνγκφιλντ αποτελεί μέχρι και σήμερα το πνευματικό και προπονητικό λίκνο και το σημείο αναφορά της.

Κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου μεταξύ των Βόρειων και Νότιων Πολιτειών (1861-1865) των ΗΠΑ, η αμερικανική YMCA πήρε και τα πρώτα της εύσημα καθώς η προσφορά και το τίμημα των μελών της ήταν βαρύ. Το ένα τρίτο των εθελοντών της χάθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το κύριο μέλημα τους ήταν να μοιράζουν αντίτυπα της Βίβλου στους εμπολέμους.  Διέθεσαν ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Μετά το τέλος του πολέμου, μόνο 59 λέσχες της οργάνωσης ήταν σε θέση να λειτουργήσουν. Μετά από 4 χρόνια οι λέσχες έφτασαν στις 600.

Το 1866, έγινε και η μεγάλη στροφή της οργάνωσης προς τη νεολαία και τα σπορ.

Στη λέσχη της οργάνωσης της Νέας Υόρκης υιοθετήθηκε μια νέα πρόταση με τετραπλό στόχο: «Τη βελτίωση της πνευματικής, διανοητικής, κοινωνικής και φυσικής κατάστασης των νέων».

Από τότε η YMCA εγκατέλειψε ουσιαστικά τον μονόδρομο της διάδοσης και ανάγνωσης της Βίβλου στους δρόμους.

Λίγα χρόνια αργότερα επινοήθηκε το μπάσκετ

Αλλά γι αυτό στο επόμενο σημείωμα.

(Τα στοιχεία από το εξαιρετικό βιβλίο του Σωτήρη Θεολογίδη, Ιστορίες μέσα από το καλάθι, Εκδόσεις Επίκεντρο)

Φιλέας Φογκ