ΤΟ ΠΙΟ ΣΚΛΗΡΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΝΒΑ

Σε κάθε απλοποιημένη περίπτωση, η πρόληψη της κακιάς στιγμής εκείνης της νυχτας στις 9 Δεκεμβρίου του 1977 θα μπορούσε να συνοψιστεί στις λέξεις του David Stern πως « Δεν μπορούμε να αφήνουμε τόσο δυνατούς άντρες μέσα στην αδραναλίνη να παλεύουν χωρίς περιορισμούς. Είναι μεγάλο λάθος». Και εκει θα ξεκινούσε και θα τελείωνε η ιστορία. Βασικά θα τελείωνε μάλλον πριν ξεκινήσει. Όμως εν έτει 1977 ο David Stern δεν είνα παρά ένας εξωτερικός συνεργάτης της λίγκας, ως ο δικηγόρος που έχει φέρει σε πέρας την υπόθεση Oscar Robertson, η οποία καθυστερούσε την συγχώνεση ΑΒΑ και ΝΒΑ.

Πέρα βέβαια από τον David Stern, το ίδιο το ΝΒΑ περνάει αυτό που θα λέγαμε τα «μαύρα χρόνια» του, τον δικό του «μεσαίωνα», καθώς μαστίζεται από καταχρήσεις και βία. Και αν οι καταχρήσεις είναι κάτι το οποίο αναφέρεται συχνά, η βία δεν ανήκει συνηθως στο μπλοκάκι των γραφομένων όσων μιλάνε για εκείνη την περίδο του ΝΒΑ. Είναι χαρακτηριστικό πως την σεζόν 1976-77, ξέσπασαν 41 «καβγάδες» στο ΝΒΑ οι οποιοι οδήγησαν στην αποβολή τουλάχιστον ενός παίκτη, χωρίς να υπολογίζουμε φυσικά αυτούς που σταμάτησαν στα ψιλά. Προσπαθώντας να το καταπολεμήσει αυτό το ΝΒΑ θα βγάλει έναν πιο αυστηρό νόμο για τους καβγάδες μέσα στα παιχνίδια, ο οποίος θα επιτρέπει μέχρι και τον δια βίου αποκλεισμό ενός παίκτη που έχει εμπλακεί σε καβγά. Να πούμε βέβαια πως μέχρι τότε η ποινή μίας τέτοια αποβολής ήταν 5 μέρες αποκλεισμός και ένα υποτυπώδες πρόστιμο, νομίζω της τάξης των 500 δολλαρίων.

Ο πρώτος που την ήρθε αντιμέτωπος με αυτόν τον νόμο, δεν ήταν άλλον από τον Kareem Abdul Jabaar, ο οποίος στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος ήρθε στα χέρια με τον rookie Kent Benson, σπάζοντας το χερι του και χάνοντας έτσι 6 βδομάδες αγωνιστικής δράσης. Αντίθετα από ότι πιστεύει πολύς κόσμος, ο κατά τα φαινόμενα ήρεμος Kareem, είχε αρκετά περιστατικά στα οποία έβγαινε εκτός εαυτού και αυτό ίσως να οφείλεται και στην επιρροή του ιδιου του μέντορά του, του John Wooden, ο οποίος αν και απο μακρυά έλεγε πως δεν είναι καλό να καταφεύγεις στην βία, είχε και αυτός περιστατικα που ξέφευγε ακόμη και απέναντι σε παίκτες του τα πρωτα του προπονητικά χρόνια. Όμως η σχέση Kareem-Wooden έχει αναλυθεί σε άλλο κείμενο. Στα της σεζόν του 1977, ο Kareem δεν τιμωρήθηκε με αγωνιστικό αποκλεισμό εν τέλει λόγω του τραυματισμου του, ο οποίος σε κάθε περίπτωση θα τον κρατούσε μακρυά από το γήπεδο καιρό. Μάλλον μία λάθος σκέψη από τον Larry O Brien, ο οποίος θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την περίσταση και απλά να δείξει ότι έχει διάθεση να επιβάλλει την τάξη. Δεν το έκανε.

Και καπως έτσι, με τον Kareem να επιστρέφει πρόσφατα στην δράση, οι Lakers εκείνο το βράδυ αντιμετώπιζαν τους Rockets στο Forum. «Υπασπιστής» του Kareem, ο ψηλός δηλαδή που κάλυπτε τα νώτα του και φρόντιζε να μην κουράζεται ο super star των Lakers από την βρώμικη δουλειά, ήταν ο Kermit Washington. O Kermit, ήταν ένας από τους δυνατότερους ψηλούς στην λίγκα. Ένας φοβερός ριμπάουντερ με μέτρια τεχνική ο οποίος είχε έρθει στην λίγκα ως ο τελευταίος που σημείωνε το 20-20 σε σεζόν στο κολλέγιο, όμως δεν είχε δικαιώσει τις προσδοκίες των Lakers, ίσως και λόγω των τραυματισμών του. Κατα τα λοιπά, όλοι μιλούσαν για έναν πολύ ήπιο άνθρωπο (εκτός γηπέδου) με φιλαθρωπική δράση και αξιοπρεπείς ακαδημαικές επιδόσεις όταν ακόμη ήταν στο κολλέγιο. Την βραδιά του παιχνιδιού, έμπαινε στο παρκέ ως ο τέταρτος ριμπάουντερ της λίγκας και φαινοταν πως θα κατάφερνε να αποδείξει πως τελικά ανήκει στο πανω ράφι του ΝΒΑ.

Από την άλλη, στους Rockets οι οποίοι ερχόντουσαν ως φιλοξενούμενοι στο L.A., υπήρχε βέβαια ο Moses Malone, αλλά πραγματικά στην επίθεση πολλά περιστρέφονταν γύρω από τον Rudy Tomjanovich, τον λευκό σουτέρ τον οποίο στο παρελθον οι Rockets είχαν προτιμήσει αντί του Pete Maravich. Και ο ίδιος φρόντιζε να τους αποζημιώνει καθώς σκόραρε περί των 20 πόντων ανά σεζόν, ενώ είχε γίνει ήδη 4 φορές All Star. Ο Rudy, δεν είχε τίποτα να αποδείξει, ήταν από τους πιο ήρεμους παίκτες της λίγκας και φοβόταν μόνο ένα πράγμα μέσα στο γήπεδο. Μην του πέσει ο πίνακας του σκορ στο κεφάλι.

Όπως συμβαινει συνήθως στο μπάσκετ, όλα ξεκίνησαν από ένα ριμπάουντ. O Washington είχε μία συνηθη αψιμαχία για ένα ριμπάουντ με τον Kevin Kunnert, o Kareem παρενέβει και μέσα σε αυτό ο Kunnert έμεινε αβοήθητος απέναντι στο χτύπημα του Washington. O Kermit τον πέτυχε για τα καλά στο πρόσωπο και τον έριξε στα γόνατα. Ο καβγάς είχε ξεσπάσει. Ένας καβγάς σαν όλους τους άλλους όπως λένε όλοι οι τότε παρευρισκόμενοι. Ο Rudy έχει φύγει στην κάτω γωνία του γηπέδου για να δεχτεί πάσα αιφνιδιασμού, οπότε εκ των πραγμάτων είναι πιο μακρυά από όλους. Βλέπει την αναταρραχή και τρέχει προς τα εκεί. Όπως ο ίδιος θα δηλώσει αργότερα «Έτρεχα για να προλάβω τον Calvin (Murhpy)  που πήγαινε κατά εκεί, έτσι ώστε να μην μπει στον καβγά». Και είχε τα δίκια του καθώς ο Murphy, πέραν του γεγονότος ότι ήταν, αν και μικρός το δέμας, καβγατζής, είχε υπάρξει και ερασιτέχνης πυγμαχος στην πρώτη νιότη του. Ήταν κάποιος που είχε εκαιδευτεί να παλεύει.

Από την μεριά του ο Washington λέει πως «είδε κάτι κόκκινο να τρέχει πάνω του με πολύ μεγάλη ταχύτητα και όπως είχε μάθει στους δρόμους, πρώτα το σταματάς και μετά ρωτάς». Το χτύπημα που κατάφερε ο Washington στον Tomjanovich ήταν σοκαριστικό. Και ήταν μια στιγμή που άλλαξε το ΝΒΑ αλλά και την ζωή των δύο συμμετεχόντων. Ο ήχος από την γροθιά ήταν τόσο δυνατός που ακούστηκε μέχρι τα δημοσιογραφικά θεωρεία. Ο καβγάς σταμάτησε αυτόματα. Στο γήπεδο απλώθηκε νεκρική σιγή. Όπως είπε και ο Kareem “Ήταν ένας ήχος που όσα χρόνια και αν περάσουν δεν θα τον ξεχάσω ποτέ στην ζωή μου». Ο Tomjanovich ήταν αιμόφυρτος στο έδαφος χωρίς να έχει ιδέα τι τον χτύπησε. Για κάποια – αρκετά- δευτερόλεπτα δεν κινούνταν και πραγματικά πολλοί πιστεψαν ότι είναι νεκρός. Όπως είχε πει και ο Jerry West, προπονητής των Lakers τότε, «δεν είχε ξαναδεί τόσο αίμα στην ζωή του». Τα πρώτα λόγια του Rudy όταν συνήλθε ήταν μία ερώτηση προς τον γιατρό της ομάδας, «εάν είχε πέσει ο πίνακας του σκορ στο κεφάλι του».

Τον πήραν από το γήπεδο με φορείο. Στους διαδρόμους των αποδυτηρίων ξανασυναντήθηκαν με τον Washington. Ο θηριώδης ψηλός δεν είχε ηρεμήσει ακόμη και παρολίγον να ξαναυπάρξει σύρραξη την οποία απέτρεψαν οι φύλακες του γηπέδου. Ο γιατρός που είδε τον Tomjanovich στα επείγοντα σοκαρίστηκε. Οι κρανιοεγκεφαλικές του κακώσεις ήταν παρόμοιες ανθρώπων σε τροχαία με ταχύτητα άνω των 60 χιλιομέτρων την ώρα. Ρώτησε τον Rudy εάν έχει μια περίεργη γεύση στο στόμα. Όταν ο Rudy του απάντησε ναι, η εξήγηση του γιατρού θα ήταν αρκετή να κάνει να ανατριχιάσει και τον πιο ψύχραιμο. «Έχεις περίεργη γεύση γιατί το εγκεφαλονωτιαίο υγρό σου χύνεται στο στόμα σου. Πρέπει να μπεις στα επίγοντα και να ελπίζουμε ότι ο θεός θα είναι μαζί μας. Ξέχνα το μπάσκετ για φέτος. Πρώτα πρέπει να καταφέρουμε να ζήσεις.» Η δήλωση αυτή έπεσε σαν κευρανός στο μυαλό του συγχισμένου Rudy, o οποίος λίγες στιγμές πριν ζητούσε να του δώσουν μία μάσκα και να επιστρέψει στο γήπεδο. Χρειάστηκε 5 επεμβάσεις για να μπορέσει να επιστρέψει στην ενεργό δράση, η οποία γι αυτόν δεν ήταν ποτέ ίδια. 3 σεζόν μετά θα αποσυρόταν για να ακολουθήσει μία σπουδαία καριέρα ως προπονητής.

Την ιδια στιγμή που ο Rudy ήταν στα επείγοντα, ο Kermit τελείωνε το ντουζ του. Είχε κι άλλες φορές μπλεχτεί σε καβγάδες, αλλά αυτή τη φορά ένιωθε πως ήταν κάτι διαφορετικό. Φτάνοντας στο πάρκινγ, ο φύλακας του είπε «Kermit, είδα τι έγινε. Νομίζω πως είσαι πραγματικά σε μπελάδες». Και τότε ήταν η πρώτη φορά που το συνειδητοποίησε. Η ποινή του δεν ήταν μεγάλη. Τιμωρήθηκε με μόλις 60 μέρες αποχής, που σήμαιναν 26 αγώνες. Όμως πολλά είχαν αλλάξει στην ζωή του. Πέραν της καριέρας του στο μπασκετ, η οποία δέχτηκε μεγάλο πλήγμα, τόσο ο ίδιος όσο και η γυναικα του δεχόντουσαν απειλές για την ζωή τους. Του είχε γίνει σύσταση να μην παίρνει room service στα ξενοδοχεία για να μην τον δηλητηριάσουν. Η έκταση που πήρε το θέμα ήταν τόσο μεγάλη, που καμιά ομάδα δεν ήθελε να τον έχει στις τάξεις της. Μέχρι που ήρθαν οι Celtics και ο Red. Ή μαλλον ο Red και οι Celtics. Του έδωσαν μια δεύτερη ευκαιρία. Οι φίλαθλοι των Celtics αγαπησαν τον Kermit, γιατί πολύ απλά έκανε όσα πρέπει να κάνει ένας παίκτης για να τον αγαπάνε οι φίλαθλοι. Έπαιζε με περίσσειο πάθος. Ακουλουθησε η Washington και το Portland. Το 1980 έγινε All Star για μία και μοναδική φορά στην καριέρα του. Κι όμως, ακόμη και 40 χρόνια μετά, ο Kermit Washington είναι ο άνθρωπος που έδωσε αυτό το σοκαριστικό χτύπημα στον Rudy Tomjanovich. Προσπάθησε πολλές φορές να εξιλεωθεί, αλλά δεν τα κατάφερε. Σε κάποιον βαθμό είναι απόλυτα λογικό. Το χτύπημα αυτό θα μπορούσε να έχει αποβεί μοιραίο. Θα μπορούσε να έχει περάσει το υπόλοιπο της ζωής του στην φυλακή. Και θα του άξιζε, αφού οι πράξεις μας είναι αυτές που καθορίζουν την μοίρα μας.

Ολόκληρο το ΝΒΑ μετά από αυτό το χτύπημα ξεκίνησε να αλλαζει. Δυστυχώς χρειάζονται συνηθως τραγικά γεγονότα για να γίνουν οι αλλαγές. Και η αλλαγή του ολοκληρώθηκε μετα το Malice in the Palace, την σύρραξη δηλαδή αναμεταξύ Pacers και Pistons. Το ξέρω ότι πολλοί νοσταλγούνε την σκληράδα του ΝΒΑ. Είμαι ανάμεσα σε αυτούς. Όμως εκείνη η νύχτα στο φόρουμ ήταν αυτή που μας έδειξε τι μπορεί να συμβεί σε ένα κακό σενάριο. Και ευτυχώς και για τους δύο ήταν ένα μέτρια κακό σενάριο. Δεν είσαι κακός επειδή αντιδρας με αυτόν τον τρόπο, αλλά σίγουρα σου αξίζει να τιμωρηθείς γι αυτό. Από την άλλη βέβαια η ρετσινιά μπορεί να είναι κάτι εξίσου άδικο. Ο Karl Malone έχει κάνει ίσως χειρότερα, αλλά κανείς δεν μιλάει γι αυτά. Ίσως γιατί ήταν πιο έξυπνος για να τα καλύπτει, ή πιο τυχερός το να μην προκαλέσει τέτοιες βλάβες.

Όπως είπε ο Jerry West “ Εκείνη η νύχτα, ήταν η νύχτα που δύο καλοί άνθρωποι αλλάξανε για μια στιγμή για πάντα τις ζωές τους». Δεν μπορώ να διαφωνήσω στην πρόταση, με ένα ερωτηματικό στο τι σημαίνει καλός άνθρωπος. Δεν είναι όμως αυτό βήμα για φιλοσοφία. Είναι απλά για σκέψη και κατανόηση του τι μπορεί να πάει στραβά όταν είναι να πάει στραβα. Σκέψη και κατανόηση του τι μπορεί να επιφέρρει η βία χωρίς έλεγχο. Μία βία που την είδαμε να εξελίσσεται live ( όσοι το βλέπανε τότε) ή σε χιλιάδες επαναλήψεις. Ο Kermit ήταν εν μέρει ο άτυχος που μας έκανε να καταλάβουμε. Όσο για τον Rudy? Η λαμπρή προπονητική του καριέρα δείχνει ότι εν τέλει βρήκε έναν τρόπο να μείνει εκεί που ήθελε. Και όσο για τα συναισθήματά του για εκείνο το βράδυ? Παρόλο που για χρόνια δεν του άρεσε να μιλάει γι αυτό έχει δηλώσει πως « Κατάλαβα με τον καιρό, πως το να μισώ τον Karmit γι αυτό που μου έκανε, είναι σαν να παίρνω εγώ δηλητήριο και να περιμένω κάποιος άλλος να πεθάνει από αυτό». Enough said.