Παρακαλώ περιμένετε...
Του Γιώργου Καρούλια
Στην Ελλάδα έχουμε την παροιμία "Ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός". Ο στίχος αυτός όμως του Tolkien, αν και παρεμφερής, δεν έχει την ίδια ακριβώς σημασία, μάλλον μπορούμε να πούμε ότι είναι ακριβώς το αντίθετο. Ότι κάτι που αξίζει, που είναι "χρυσό", δεν είναι απαραίτητα και λαμπερό. Αυτός ο στίχος μπορεί να περιγράψει την ύστερη πορεία του Κώστα Κουφού, ο οποίος ήδη από το κολεγιακό πρωτάθλημα, το NCAA, φορώντας την φανέλα του Ohio State ανέλαβε την αποστολή να αντικαταστήσει τον Greg Oden, ο οποίος δήλωσε συμμετοχή στο Draft την ίδια χρονιά, το 2007. Αν και σήμερα κατά γενική ομολογία θεωρούμε τον θηριώδη center ως bust, κι αυτό το γράφω μετά λύπης μου γιατί δεν ήταν κακός παίκτης αλλά "γυάλινος", εν έτει 2007 ήταν από τα μεγαλύτερα ταλέντα των ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά ξεκινά την φοίτηση στο Ohio State, έτοιμος να αντιμετωπίσει τους μελλοντικούς αστέρες του ΝΒΑ. Σαφέστατα ήταν αναμενόμενο το μεγαλύτερο επίπεδο δυσκολίας, καθώς πρόκειται για την τελική ευθεία για να παίξει στο ΝΒΑ, ενώ η παρουσία του εκεί θα καθόριζε την θέση του στο Draft, με scouters από όλη την χώρα να παρακολουθούν την κάθε του κίνηση, με τον ανταγωνισμό στα ύψη!
Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος του άρθρου θα προσπαθήσω να αναλύσω την καριέρα του στο NCAA, τα τεχνικά στοιχεία που παρουσίασε με τη φανέλα του Ohio State, την αρχή της δεκαετούς καριέρας του στο ΝΒΑ με τους Utah Jazz, την ριζική αλλαγή στον ρόλο του αλλά και στο στυλ παιχνιδιού του γενικότερα. Τέλος, θα κάνω την ριψοκίνδυνη απόπειρα να πλεύσω στα "βαθιά νερά" της Εναλλακτικής Ιστορίας, αναφέροντας ένα "What-if", τι θα γινόταν αν παρέμεινε πιστός στο αρχικό του skillset, και τι κατάληξη θα είχε η καριέρα του με μια διαφορετική μεταχείριση του ταλέντου του.
NCAA/NIΤ
Τη σεζόν 2007-08 ο Κώστας ξεκινά να φοιτά στο κολέγιο του Ohio State και φοράει την φανέλα των Ohio State Buckeyes, με προπονητή τον Thad Matta, τον κορυφαίο και πολυνίκη προπονητή στην ιστορία του κολεγίου. Εδώ πρέπει να κάνουμε μια παρένθεση, και να γίνει μια αναφορά στο Κολλεγιακό μπάσκετ των ΗΠΑ. Η κορυφαία διοργάνωση, αποκαλείται NCAA Division I Men's Basketball Tournament. Οι ομάδες χωρίζονται σε 32 περιφέρειες, με διαφορετικό αριθμό ομάδων έκαστη, ενώ το Μάρτιο διεξάγονται τα Playoff με την συμμετοχή 64 ομάδων. H πρώτη κατηγορία (Division I) περιλαμβάνει τις κορυφαίες κολλεγιακές ομάδες, με τα μεγαλύτερα μπάτζετ, τις καλύτερες αθλητικές εγκαταστάσεις και τις περισσότερες αθλητικές υποτροφίες. Το λεγόμενο "March Madness" είναι από τις πιο σημαντικές και εμπορικές διοργανώσεις, καθώς πλήθος συγκεντρώνεται στα γήπεδα αλλά και στις τηλεοράσεις προκειμένου να παρακολουθήσει τους μελλοντικούς αστέρες του ΝΒΑ, ενώ έχει και "τοπικιστική' σημασία, με το τοπικό κολλέγιο να εκπροσωπεί ουσιαστικά ολόκληρη την πόλη/Πολιτεία. Υπάρχει ωστόσο και ένα άλλο τουρνουά, το National Invitation Tournament (NIT), που οι κακές γλώσσες το αποκαλούν "το τουρνουά των χαμένων" ή «το τουρνουά της παρηγοριάς», καθότι περιλαμβάνει ομάδες οι οποίες δεν προκρίθηκαν στο March Madness. Η τελική φάση των αγώνων αυτών διεξάγεται στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης. Πάντως έχει το στίγμα του κατώτερου τουρνουά, με τους αντιπάλους οπαδούς να φωνάζουν ρυθμικά "NIT, NIT" για να προκαλέσουν, ενώ ο θρύλος του ΝΒΑ David Thompson το αποκάλεσε "loser's tournament' χωρίς δισταγμό.
Η σεζόν αυτή ήταν μεταβατική για το Ohio State, καθότι τρία μεγάλα ονόματα της προηγούμενης σεζόν (Greg Oden, Mike Conley, Daequan Cook) δήλωσαν συμμετοχή στο Draft του 2007. Οι Buckeyes την προηγούμενη χρονιά ήταν καταιγιστικοί, έπαιξαν τρομερό μπάσκετ και έφτασαν στους Τελικούς του March Madness όπου ηττήθηκαν από τους Florida Gators του Billy Donovan και του Al Horford. Ωστόσο η χρονιά αυτή δεν έμελλε να είναι η τυχερή τους. Το ρόστερ ήταν μέτριο για τα δεδομένα του NCAA, πάντως συναντάμε αρκετούς γνώριμους παίκτες, όπως ο Κουφός, ο Evan Turner και οι "δικοί μας" Othello Hunter και Jon Diebler. Ο Κώστας ήταν και πάλι ο κορυφαίος της ομάδας, ωστόσο οι μέσοι όροι του ήταν αρκετά πεσμένοι (14.4 πόντοι, 6.7 ριμπάουντ), κάτι απόλυτα λογικό καθώς το κολλεγιακό μπάσκετ περιλαμβάνει τους καλύτερους νέους παίκτες και ο ανταγωνισμός ήταν τεράστιος. Οι Buckeyes παίζουν στην αρχαιότερη περιφέρεια του NCAA, την Big Ten, όπου υπάρχουν ιστορικές ομάδες μεγαθήρια, όπως το Πανεπιστήμιο της Ιndiana και το Michigan State. Την χρονιά αυτή δυστυχώς οι Buckeyes δεν τα κατάφεραν, ηττήθηκαν στα προημιτελικά της περιφέρειας από το Michigan State, και παρότι πληρούσε οριακά τις προϋποθέσεις για συμμετοχή στο NCAA, δεν επιλέχθηκε. Αυτή ήταν και η μοναδική σεζόν του Thad Matta όπου οι Buckeyes δεν έπαιξαν καν στο March Madness. Αντίθετα, έπαιξαν στο NIT, όπου ήταν σαρωτικοί, νικώντας στον τελικό το πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέτης και τους UMass Minutemen με 92-85. Εκεί μάλιστα έπαιζε και ο Gary Forbes, τον οποίο είδαμε στα ελληνικά γήπεδα με τη φανέλα του Γυμναστικού, πλέον γνωστός ως Ήφαιστος Λήμνου. Ο Κώστας βγήκε MVP της διοργάνωσης, και ήταν εξαιρετικός στον τελικό, έχοντας 22 πόντους (8/15 σουτ), 9 ριμπάουντ και 3 τάπες. Ίσως το NIT να μην έχει την αίγλη του March Madness, ωστόσο ένας τίτλος είναι ένας τίτλος.
Ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά του, έχει ακόμα παρεμφερή τρόπο παιχνιδιού, ωστόσο λιγότερο αποδοτικό, δεδομένου και του σκληρότερου ανταγωνισμού, τον οποίο δεν είχε σε High School και Εθνική Εφήβων, καθώς πλέον έχει να ανταγωνιστεί τα κορυφαία ταλέντα από ολόκληρη την χώρα. Με ύψος 7'1, διαθέτει το ιδανικό μέγεθος για έναν σέντερ επιπέδου ΝΒΑ. Αν και μέτριος αθλητής, το μήκος του αλλά και το σωστό timing τον καθιστούν έναν πολύ καλό αμυντικό. Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι οι Buckeyes έπαιζαν κατεξοχήν 2-3 ζώνη, συνεπώς είχε λίγες ευκαιρίες για 1v1 καταστάσεις, ωστόσο ήταν εξαιρετικός help defender, όντας συγκεντρωμένος και έτοιμος να διαβάσει την αντίπαλη επίθεση. Παρόλα αυτά επέδειξε συνέπεια και στις 1v1 καταστάσεις, όπου ήξερε να χρησιμοποιήσει το μήκος του και το σώμα του για να διατηρήσει τη θέση του στο low post. Παράλληλα είχε την απαραίτητη ταχύτητα να μαρκάρει και τα spot σουτ τα οποία ανάγκαζε η 2-3 ζώνη. Στο θέμα των ριμπάουντ ήταν πολύ σταθερός αμυντικά, αλλά εκεί που ήταν εξαιρετικός ήταν στα επιθετικά ριμπάουντ, όπου ήξερε να πάρει θέση και να χρησιμοποιήσει το σώμα του.
Το επιθετικό ρεπερτόριο παραμένει βασικό στοιχείο για τους scouters. Ο Κώστας παραμένει εξαιρετικός από μέση απόσταση, ενώ η εμβέλεια που σουτάρει φτάνει τουλάχιστον μέχρι την γραμμή του κολεγιακού τριπόντου (6.32 μέτρα), όπου βέβαια έχει ένα μέτριο ποσοστό (33%). Το παιχνίδι του στο low post είναι πολύ καλό αλλά περιορισμένο. Προτιμά ένα δεξί hook shot και turnaround σουτ, πολλές φορές ένα "υβρίδιο" των δύο. Τα καλά του χέρια, η χρήση του ταμπλό, το μέγεθός του αλλά και οι καλές θέσεις που παίρνει τον ευνοούν στο να παίρνει αρκετές προσπάθειες από τα 3 μέτρα και κάτω.
Ωστόσο εδώ ξεκινούν τα προβλήματα. Η ανύπαρκτη χρήση του αριστερού χεριού, πρόβλημα που είχε και παλαιότερα, πλέον αποτελούν σοβαρό θέμα. Δεν αποπειράται καν να γυρίσει από τον δεξί του ώμο, και όταν το κάνει, αυτό είναι ένα περίεργο turnaround σουτάκι το οποίο δε, γίνεται από πολύ περίεργη γωνία. Ακόμα και σε καταστάσεις που "εκλιπαρούν" τη χρήση του αριστερού χεριού, χρησιμοποιεί το δεξί. Ως αποτέλεσμα, γίνεται υπερβολικά προβλέψιμος, οι αντίπαλοι ξέρουν τι τους περιμένει, ακόμα και κοντύτεροι παίκτες μπορούν να τον μπλοκάρουν, ενώ αυτό προκαλεί πρόβλημα και στην καλή του πλευρά, καθώς οι αντίπαλοι μπορούν να βοηθήσουν στην άμυνα, ξέροντας ότι θα πάει στο δεξί hook. Φυσικά, όσο ανεβαίνει το επίπεδο μπαίνει στην εξίσωση όλο και περισσότερο ο παράγοντας scouting των αντιπάλων, γι αυτό και οι μονοδιάστατοι παίκτες ακόμη και με εξαιρετική ικανότητα εκτέλεσης στην «κίνησή» τους, αρχίζουν να δυσκολεύονται.
Κάτι άλλο που προκαλεί τον προβληματισμό των scouters είναι ότι δεν έχει καθόλου power game, κάτι που μοιάζει ειρωνικό για έναν παίκτη με τέτοιο σώμα. Η μέγιστη πλειοψηφία των προσπαθειών του είναι μακριά από τη ρακέτα (τύπου fadeaway) συνεπώς δεν πηγαίνει συχνά στη γραμμή των βολών. Σύμφωνα με το DraftExpress, από όλους τους παίκτες Κολλεγίων στα Mock Drafts του 2008 και 2009, ο Κώστας είναι έκτος από το τέλος στις ελεύθερες βολές ανά αγώνα (μόνο wingmen είναι από κάτω του συν ένας ακόμα midrange ψηλός), δωδέκατος από το τέλος στο true shooting percentage (πάλι μόνο guard και wingmen κάτω από αυτόν) ενώ και το assist-to-turnover ratio προβλημάτιζε. Νομίζω ότι αυτές οι αδυναμίες είναι αρκετά σημαντικές για κάποιον παίκτη που έχει "δεύτερο σπίτι" του το low post, ειδικά το γεγονός ότι δεν κέρδιζε πολλές ελεύθερες βολές.
NBA DRAFT 2008
Έφτασε η στιγμή που όλοι περιμέναμε. Το ΝΒΑ Draft 2008 λαμβάνει χώρα στο Madison Square Garden, την μπασκετική Μέκκα των απανταχού μπασκετόφιλων. Ένα ιστορικό Draft, καθώς οι τρεις πρώτοι του Draft (Derrick Rose, Michael Beasley, OJ Mayo) ήταν freshmen, έχοντας παίξει μόνο μια χρονιά στο Κολλέγιο, ενώ ήταν η τελευταία φορά που οι Seattle SuperSonics επέλεξαν παίκτη σε Draft, καθώς τον Ιούλιο η έδρα μεταφέρθηκε στην Oklahoma και μετονομάστηκαν σε Oklahoma City Thunder. Οι Chicago Bulls, με μόλις 1.7% πιθανότητα (!!!) επέλεξαν στην πρώτη θέση τον Derrick Rose, ο οποίος στο τέλος της σεζόν ανακηρύχθηκε Rookie of The Year, ο τελευταίος μετά τον LeBron James το 2003. Το draft αυτό έβριθε ταλέντου, και παρήγαγε πολλούς καλούς παίκτες, οι οποίοι μας απασχολούν μέχρι σήμερα, όπως οι Derrick Rose, Russell Westbrook, Kevin Love, DeAndre Jordan, Goran Dragic. Υπήρξαν ακόμα παίκτες οι οποίοι αν και δεν έγιναν superstar, παραμένουν ακόμα και σήμερα πολύ καλοί, όπως οι Brook Lopez, Danilo Gallinari, Serge Ibaka, Nicolas Batum. Επίσης συναντάμε τους δικούς μας γνώριμους James Gist, Nikola Pekovic και Malik Hairston. O Κώστας Κουφός τελικά επιλέχθηκε στο νούμερο 23. Η αλήθεια είναι ότι περίμενε κάτι περισσότερο, έχοντας ακούσει επαίνους από παντού στα "όρια των υποσχέσεων" και έχοντας πάει καλά στις δοκιμές. Το καλό της υπόθεσης είναι ότι στο τέλος του πρώτου γύρου επιλέγουν οι καλύτερες ομάδες, ενώ οι Utah Jazz ήταν "ανοιχτόμυαλοι" ως προς τους Ευρωπαίους παίκτες, έχοντας επιλέξει στο παρελθόν παίκτες όπως ο AΚ47, Andrei Kirilenko, ο Mehmet Okur και ο Kyrylo Fesenko, ενώ μέχρι τότε είχε την υψηλότερη επιλογή Έλληνα παίκτη στο draft, ισοφαρίζοντας τη θέση του Ευθύμη Ρεντζιά το 1996.
Λίγους μήνες πριν, στις 21 Απριλίου του 2008, δηλώνει επίσημα συμμετοχή για το Draft, ωστόσο επέλεξε να μην προσλάβει ατζέντη, έχοντας στο μυαλό του ότι κατ'αυτόν τον τρόπο θα του επιτρεπόταν να επιστρέψει στο Ohio State σε περίπτωση που απέσυρε την συμμετοχή του από την επιλογή ή πριν την προθεσμία της 16ης Ιουνίου. Παράλληλα, υπήρχε ισχυρή φημολογία ότι ο Ολυμπιακός ενδιαφερόταν πολύ για την περίπτωσή του, προσφέροντάς του συμβόλαιο 5 εκατομμυρίων ευρώ για τρία χρόνια, ενώ οι μάνατζερ πίεζαν αυτόν και την μητέρα του, προκειμένου να υπογράψει. Η αλήθεια είναι ότι αναλυτές, όπως ο Jonathan Givony, εκτιμούσαν ότι έπρεπε να μείνει στο Ohio παραπάνω από τον έναν χρόνο, προκειμένου να διανθίσει το παιχνίδι του, το οποίο άφηνε ερωτηματικά. Δεν συμφωνούσαν στο να παίξει στην Ευρώπη, καθώς οι αδυναμίες του θα μασκαρεύονταν πίσω από το ομαδικό παιχνίδι που παίζουν οι ομάδες εδώ.
Τελικά, στις 8 Μαϊου η εφημερίδα Canton Repository ανακοίνωσε ότι προσέλαβε τον ατζέντη Mark Termini, τερματίζοντας έτσι την κολλεγιακή του διαθεσιμότητα. Εδώ πρέπει να αναφερθούν ορισμένοι παράγοντες που "επιτάχυναν" την απόφασή του να παίξει μόνο ένα χρόνο στο Ohio και να δηλώσει άμεσα συμμετοχή. Σε όλα τα Mock Drafts και τις αναλύσεις της εποχής, ήταν το κορυφαίο prospect στη θέση του Center, όντας πιο παραγωγικός και δείχνοντας μεγαλύτερο potential από έτερους ψηλούς όπως ο Roy Hibbert και ο Brook Lopez. Παράλληλα, ο κορυφαίος νέος center της εποχής και δικός μας γνώριμος από την θητεία του στον Πανιώνιο, Byron Mullens, επρόκειτο να παίξει για τους Buckeyes την επόμενη σεζόν, συνεπώς ο Κώστας θα είχε σοβαρό ανταγωνισμό, καθώς ο Mullens ήταν τρομακτικός στο High School.
Έτσι, ένας παίκτης με τέτοιο "οπλοστάσιο" επέλεξε να δηλώσει άμεση συμμετοχή, εκτιμώντας ότι σίγουρα θα κατέληγε lottery pick (μέσα στις πρώτες 15 θέσεις), δυστυχώς οι προσδοκίες του απείχαν ορισμένες θέσεις από την πραγματικότητα...
UTAH JAZZ
Οι Utah Jazz προέρχονται από μια εξαιρετική σεζόν (2007-08), όπου έφτασαν στους ημιτελικούς της Δύσης, όπου ηττήθηκαν από τους Los Angeles Lakers και τον Kobe Bryant με 4-2. Το ρόστερ είναι πολύ γεμάτο, με τους Deron Williams, Carlos Boozer και Mehmet Okur να οδηγούν την ομάδα, ενώ επίσης υπάρχουν ποιοτικότατοι παίκτες όπως ο σουτέρ Κyle Korver, ο "ελβετικός σουγιάς" Andrei Kirilenko, o ανερχόμενος Paul Millsap και ο τιμιότατος Ronnie Brewer. Προπονητής ο θρυλικός Jerry Sloan, o οποίος ουσιαστικά έχει περάσει όλη του τη ζωή ως προπονητής των Μορμόνων, τρία χρόνια ως assistant coach (1985-1988) και 23 ως Head Coach (1988-2011).
Ήδη από τον μικρό αυτό πρόλογο καταλαβαίνουμε τον ανταγωνισμό που είχε ο Κουφός ως rookie. Την ραχοκοκαλιά της frontcourt απάρτιζαν οι Mehmet Okur και Carlos Boozer, δύο αναγνωρισμένοι και εξαιρετικοί παίκτες, ενώ βασικός αναπληρωματικός ήταν ο τότε τριτοετής Paul Millsap, ο οποίος έδειχνε ότι προοριζόταν να γίνει ο αντικαταστάτης του Boozer, ενώ τη χρονιά αυτή λόγω των πολλαπλών τραυματισμών του All-Star PF/C, o Millsap ανέβασε αρκετά τους μέσους όρους του. Παράλληλα η παρουσία του all-arounder Kirilenko, ο οποίος μπορούσε σε χαμηλά σχήματα να παίξει και ως PF καθότι ήταν εξαιρετικός αμυντικός και διέθετε το ύψος, φόρτωνε ακόμα μεγαλύτερο βάρος στους ώμους του Έλληνα ψηλού, ο οποίος ουσιαστικά έπρεπε (και μπορούσε) να ανταγωνιστεί μόνο τον Ουκρανό Fesenko για την θέση του back-up σέντερ. Δυστυχώς δεν "τον ήθελε" η όλη κατάσταση...
Από την αρχή της χρονιάς, τα λεπτά και για τους δύο ήταν πολύ περιορισμένα. Η παρουσία πολλών ταλαντούχων ψηλών περιόριζε υπερβολικά τον χρόνο συμμετοχής του, ενώ τον Μάρτιο του 2009 υποβιβάστηκε για πρώτη φορά στους Utah Flash, την θυγατρική ομάδα των Jazz στην αναπτυξιακή λίγκα NBDL, όπου και παρέμεινε μέχρι τις 19 Απριλίου 2009, όταν οι Jazz τον ανακάλεσαν για τα τελευταία παιχνίδια της Regular Season και την έναρξη των Playoffs, καθώς ο Mehmet Okur τραυματίστηκε στο δεξιό ιγνυακό τένοντα του ποδιού και η συμμετοχή του ήταν αβέβαιη. Ωστόσο τελικά δεν έπαιξε ούτε λεπτό στα Playoffs, ενώ τα στατιστικά της πρώτης χρονιάς ήταν απογοητευτικά: 4.7 πόντοι, 2.9 ριμπάουντ σε μόλις 11.8 λεπτά συμμετοχής.
Η δεύτερη χρονιά του (και όμως) είναι χειρότερη. Μέσα στη σεζόν έπαιξε μόλις 36 παιχνίδια στη Regular και 9 στα Playoffs, ενώ υποβιβάστηκε ξανά στην D-League αυτή τη φορά δύο φορές. Ένα πολύ μελανό σημείο της χρονιάς εκείνης ήταν ένα παιχνίδι των Jazz απέναντι στους Cleveland Cavaliers όπου ο Κώστας δεν έπαιξε καθόλου, ενώ στις κερκίδες υπήρχαν πάνω από δύο ντουζίνες άτομα (φίλους και συγγενείς) από την πατρίδα του το Canton που ταξίδεψαν στο Cleveland για να τον δουν. Όχι ότι ο Ουκρανός Fesenko έπαιξε πολύ, μόλις 4 λεπτά στο "Garbage Time". Ο Jerry Sloan δεν έκρυψε ότι το να βρει λεπτά και για τους δύο ήταν πρόβλημα, ενώ δήλωσε τα εξής:" Τα λεπτά είναι πάντοτε δύσκολη υπόθεση, αλλά για αυτό υπάρχει η D-League. Νομίζω κάποιες φορές οι παίκτες πιστεύουν ότι είναι υποβιβασμός, αλλά αυτό που πραγματικά είναι, είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσουν να μάθουν πως να γίνουν καλύτεροι παίκτες". Για τον Κουφό ειδικότερα, ανέφερε ότι αναγνωρίζει ότι έχει βελτιωθεί και δίνει έμφαση στο work ethic του Κώστα, ωστόσο λόγω της ζώνης που έπαιζε στο Ohio, έχει πολλά να μάθει. Συγκεκριμένα δήλωσε: : "Είναι μακρύς και ψηλός, και πιθανώς χρειάζεται μια ευκαιρία να παίξει λίγο περισσότερο. Ωστόσο όπως έχω πει, φέτος κάθε φορά που βγαίνουμε στο παρκέ, προσπαθούμε να κερδίσουμε παιχνίδια. Δεν είναι αγώνες επίδειξης, η σεζόν βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού. Ο Κώστας έχει βελτιωθεί αρκετά, ωστόσο όντας τόσο νέος και προσπαθώντας να αντιληφθεί τους μηχανισμούς του παιχνιδιού, αυτό τον τραβάει πίσω, σε αντίθεση με την εργατικότητά του". Τελικά τα λόγια του Jerry Sloan κάπου ήταν και "άλλα λόγια ν'αγαπιόμαστε"...Ο Κώστας δεν μπόρεσε να βρει καθόλου χρόνο συμμετοχής, το παιχνίδι του άλλαξε ριζικά και ως κερασάκι στην τούρτα στις 14 Ιουλίου 2010 έγινε ανταλλαγή μαζί με δύο μελλοντικά Draft picks για τον Al Jefferson. Στα δύο χρόνια του στην Utah είχε 3.3 πόντους και 2.2 ριμπάουντ.
ΑΠΟΗΧΟΣ
H "Οδύσσεια" του Κώστα συνεχίστηκε και στην Minnessota, όπου δεν έπαιξε σχεδόν καθόλου (39 παιχνίδια). Η "αναγέννηση" του Κώστα επήλθε το 2011, όταν υπήρξε μέλος μιας τριπλής ανταλλαγής, που μεταξύ άλλων έφερε τον Carmelo Anthony στη Νέα Υόρκη. Μετέτρεψε το παιχνίδι του και αποτέλεσε έναν αμυντικό ογκόλιθο, ο οποίος ήξερε να χρησιμοποιεί το σώμα του, έστηνε τρομερά screen ενώ η έμφυτη ικανότητά του να μαζεύει ριμπάουντ τον ακολουθεί από τότε στην δεκαετή καριέρα του. Έγινε από τους πιο αξιόπιστους backup ψηλούς της λίγκας, ενώ έγινε περιζήτητος σε κάθε ομάδα. Το 2015 βρήκε τη μπασκετική του Ιθάκη στους Sacramento Kings, με τους οποίους υπέγραψε τετραετές συμβόλαιο αξίας 33 εκατομμυρίων δολλαρίων, και έγινε από τους πιο ακριβοπληρωμένους back up center του ΝΒΑ. Το δίδυμο με τον superstar DeMarcus Cousins ήταν χάρμα οφθαλμών, καθώς ο Κουφός παρείχε την απαραίτητη σκληράδα στην άμυνα, ενώ το υψηλό του ΙQ κατέληγε σε άψογες συνεργασίες μεταξύ των δύο. Ήδη από την πρώτη του σεζόν εκεί έγινε ο αγαπημένος των φιλάθλων, καθώς πέρα από την αγωνιστικότητα και τον επαγγελματισμό που τον διέκρινε σε όλη του την καριέρα, ήταν το βασικότερο, καλός συμπαίκτης και ωραίος τύπος!
Και ήρθε η ώρα να βουτήξουμε σε βαθιά νερά...Παρά το γεγονός ότι στο ΝΒΑ ο Κώστας χάραξε την δική του πορεία, δεν είναι κρυφό ότι η ριζική αλλαγή στο παιχνίδι του άφησε περίεργη επίγευση στους Έλληνες φιλάθλους. Μιας που και δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να παρακολουθούν ΝΒΑ, καθώς οι ώρες είναι απαγορευτικές, πολλοί αναρωτιούνταν τι του συνέβη, και οι πιο κακές γλώσσες έλεγαν ότι "Οι Αμερικανοί κατέστρεψαν τον παίκτη". Και εδώ τώρα τίθεται το ερώτημα, τι θα γινόταν αν παρέμεινε πιστός στον τρόπο παιχνιδιού του και πως θα εξελισσόταν με διαφορετική διαχείριση? Αυτό το ερώτημα καλούμαι να αποπειραθώ να απαντήσω.
Πρώτος πυλώνας της απάντησής μου είναι η τεράστια διαφορά επιπέδου από το High School/Εθνική Εφήβων στο NCAA και από το NCAA στο NBA. Στο High School, o Κώστας ήταν ασταμάτητος, το ίδιο και στην Ευρώπη, όπου μόνο ο Milan Macvan και ο Donatas Motjejunas είχαν παρεμφερές hype. Θεωρώ ότι το talent pool στις δύο αυτές διοργανώσεις είναι πολύ μικρό. Από τη μία έχουμε τους καλύτερους παίκτες από την πολιτεία του Ohio μόνο, και από την άλλη Ευρωπαίους εφήβους, από τη γενιά των οποίων λίγοι διασώθηκαν ως superstars, έστω και στην Ευρώπη. Καταλαβαίνω το hype των Ελλήνων φιλάθλων, καθώς βρεθήκαμε σε τελικούς μετά από αρκετά χρόνια, βλέποντας μάλιστα έναν Έλληνα ψηλό να κάνει ό,τι θέλει στους αντιπάλους. Ωστόσο κάπου πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι το NCAA είναι ένα σκαλί πάνω σε ανταγωνισμό, καθώς πλέον καλείτο να ανταγωνιστεί τους κορυφαίους νέους παίκτες της γενιάς του, οι οποίοι θα αποτελούσαν τους μελλοντικούς superstars του ΝΒΑ, οι οποίοι είχαν εξίσου ταλέντο, σωματοδομή και potential.Συνεπώς είναι απολύτως λογικό ότι ο "Κολοσσός" της Εθνικής όπως τον αποκάλεσε ο Luis Fernandez δεν θα μπορούσε να είναι το ίδιο παραγωγικός στο NCAA, ωστόσο μπόρεσε να διατηρήσει τον τρόπο παιχνιδιού του. Άλλωστε τα νούμερα που σημείωσε στην μία και μοναδική του χρονιά στο κολλέγιο, ειναι πολύ καλά για freshman, όμως δεν δείχνουν έναν dominant παίκτη που είναι δύσκολο να τον σταματήσεις, την εικόνα δηλαδή του Κώστα Κουφού που είχαμε εμείς από τις εμφανίσεις του στην Ευρώπη.
Μετά έχουμε το NBA...Εδώ πλέον it's a game of men, εδώ θα κληθεί να αντιμετωπίσει από συνομηλίκους του μέχρι βετεράνους superstar του ΝΒΑ. Είναι σχεδόν αδύνατο κάποιος να κρατήσει τον τρόπο παιχνιδιού του ολόιδιο, καθώς πλέον ο παίκτης πρέπει να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες των προπονητών του, καθώς και να συμβιβαστεί με τις ανάγκες της εκάστοτε ομάδας του. Δεν υπάρχει πλέον πολύς χώρος για δημιουργικότητα, εδώ αναμένονται αποτελέσματα, εξάλλου το γνωρίζουμε ήδη ότι το ΝΒΑ είναι σκληρή λίγκα και "μπίζνα"...
Δεύτερος πυλώνας είναι η δήλωση για συμμετοχή στο Draft μετά από μόλις έναν χρόνο φοίτησης στο Κολλέγιο. Εδώ οι απόψεις διίστανται. Όπως προείπα, ο ερχομός του Byron Mullens, αλλά και το μικρό talent pool της τάξης του 2008 όσον αφορά τους σέντερ, ώθησε τον Κώστα να πάρει τη μεγάλη απόφαση και να ρισκάρει, καθώς (σωστά) προέβλεψε ότι θα επιλεχθεί στον πρώτο γύρο. Ωστόσο το γεγονός αυτό τον κατέστησε "άγουρο", με τους scouter να αναφέρουν ρητά ότι καλύτερο θα ήταν για εκείνον να παραμείνει στο Ohio State, καθώς ναι μεν παρουσιάζει ενδιαφέρον το στυλ παιχνιδιού του, ωστόσο υπάρχουν τρανταχτά στοιχεία τα οποία αποτελούν πρόβλημα. Από την άλλη μεριά, πιθανός ερχομός στους Αιωνίους ίσως έκρυβε "κάτω από το χαλί" τις αδυναμίες του, οπότε μπορεί να μην επιλεγόταν στο Draft ή να επέλεγε τα σίγουρα και να παραμείνει στην Ελλάδα. Εάν υποθέσουμε ότι έμενε στο κολλέγιο για το maximum χρονικό διάστημα, ήτοι 4 χρόνια, θα γινόταν αυτόματα διαθέσιμος για το draft του 2011, κάτι το οποίο δεν θα τον συνέφερε καθόλου, καθώς το draft εκείνο παρήγαγε πολλούς και ΠΟΛΥ ταλαντούχους ψηλούς (Enes Kanter, Nikola Vucevic, Jan Vesely, Bismark Biyombo, Jonas Valanciunas, Donatas Motjejunas, Nikola Mirotic),συνεπώς υπήρχε κίνδυνος να μην επιλεχθεί καν, ή να βρισκόταν χαμηλά στον δεύτερο γύρο.
Τρίτο σημείο κλειδί για την απάντησή μου, είναι το ίδιο του το skillset. Πράγματι ο Κώστας επέδειξε ένα ποικίλλο, όμορφο και αποτελεσματικό επιθετικό ρεπερτόριο. Ωστόσο δεν μπόρεσε ποτέ να ξεπεράσει την αρχική τρανταχτή του αδυναμία, ότι δεν χρησιμοποιούσε καθόλου το αριστερό χέρι και γινόταν προβλέψιμος για τις αντίπαλες άμυνες. Αυτό μπορεί να μην αποτελούσε πρόβλημα στο High School και την Εθνική Εφήβων, ωστόσο κάθε στάδιο στην καριέρα του που ερχόταν, η παραγωγικότητά του έπεφτε. Γιατί ναι μεν ήταν θηριώδης για τα λυκειόπαιδα που δεν είχαν αναπτυχθεί ακόμα, ωστόσο στο NCAA υπήρχαν ισάξιοι παίκτες, που δεν θα έφευγαν πίσω όταν θα τους έπαιζε στο low post. Το ΝΒΑ δε, εντελώς αλλος κόσμος.Γυμνασμένοι αθλητές οι οποίοι είχαν καλύτερο σώμα, ήταν εξίσου ψηλοί και είχαν την εμπειρία χρόνων. Σπάνια υπάρχει ο χώρος και ο χρόνος για έναν παίκτη με ελλείψεις να βελτιωθεί σημαντικά.
Εφόσον λοιπόν είχε έμφυτο ταλέντο στο ριμπάουντ και στην άμυνα, καθώς είχε το μήκος και το σωστό timing στο άλμα, συνεπώς οι προπονητές στο ΝΒΑ αποφάσισαν ότι κατ'αυτόν τον τρόπο θα έβγαζε το ψωμί του και εστίασαν σε αυτό. Παράλληλα είχε το απαραίτητο IQ να δώσει τη σωστή πάσα ενώ το half-hook του (κάτι σαν το "πεταχτάρι" του Πρίντεζη) ήταν υπέρ του δέοντος αρκετό για να "κάνει τη δουλειά" του.
Με βάση τα τρία αυτά στοιχεία, θεωρώ ότι το παιχνίδι του Κώστα και η καριέρα του συνολικά δεν επιδέχεται σοβαρές αλλαγές εάν υπήρχε διαφορετική διαχείριση. Μπορεί το midrange game του να ήταν κορυφαίο στις μικρότερες ηλικίες, ωστόσο όσο περνούσαν τα χρόνια, επρόκειτο να αντιμετωπίσει ολοένα και δυσκολότερους αντιπάλους, ενώ παρά το ύψος και το σώμα του δεν μπόρεσε να εντάξει ποτέ ουσιαστικά το power play στο παιχνίδι του. Κι ας υποθέσουμε ότι έμενε στο κολλέγιο για τέσσερα χρόνια, βελτιώνοντας τομείς του παιχνιδιού του, η τάξη του 2011 ήταν γεμάτη με εξαιρετικούς Centers και Power Forwards, συνεπώς κατά τη γνώμη μου δεν υπήρχε περίπτωση να επιλεχθεί στον πρώτο γύρο.
Εδώ ωστόσο οφείλω να αναφέρω, με μια κάποια βεβαιότητα αν θέλετε, ότι ο Κώστας με το παλιό στυλ παιχνιδιού θα γινόταν "late-bloomer", θα ήταν εξαιρετική λύση στο σύγχρονο τρόπο παιχνιδιού. Το μπάσκετ τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο παίζουν οι ψηλοί, οι οποίοι όσο περνάνε τα χρόνια ξεμακραίνουν από το low post, επιλέγοντας συχνά να ξεκινάνε την επίθεσή τους από το high post, σουτάροντας πλέον αξιοπρεπώς από την περιφέρεια, αλλά και πίσω από την γραμμή του τριπόντου. Συνεπώς εάν αποκτούσε range και πίσω από τη γραμμή του τριπόντου με συνέπεια (τα 6.32 του κολλεγίου δεν είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα), θα ήταν απειλή για κάθε άμυνα. Επίσης πρέπει να ειπωθεί, ότι πάλι θα είχε δύσκολα πρώτα χρόνια, παρά το γεγονός ότι εκείνη η εποχή ήταν ίσως η χειρότερη στην ιστορία στο θέμα ψηλών, με παίκτες όπως ο Joachim Noah και ο Roy Hibbert να θεωρούνται οι κορυφαίοι της λίγκας, με το παιχνίδι στο low post να είναι απαραίτητο. Αν και μπορώ να αναφέρω ένα παράδειγμα παίκτη ο οποίος είχε τέτοια εξέλιξη, ο Marc Gasol. Από έναν υπέρβαρο αμυντικό παίκτη ο οποίος είχε πολύ χαμηλό projection (ούτε κατά διάνοια All-Star), με πολύ δουλειά έγινε από τους κορυφαίους σέντερ της εποχής μας, ο οποίος όχι μόνο το IQ του χτυπάει ταβάνι, αλλά αποτελεί πλέον σοβαρή απειλή και από την περιφέρεια,ενώ ίσως είναι ο καλύτερος passing center του ΝΒΑ, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία! Αλλά Marc ήταν ένας...
Καταλήγοντας, ο Κώστας Κουφός δεν έγινε ποτέ αυτό που είχαμε υπόψη, "ο νέος Dirk" όπως κάποιοι έσπευσαν να τον αποκαλέσουν. Αλλά στα δικά μου μάτια αποτελεί πρότυπο εργατικότητας, ψυχής, μαχητικότητας. Στην τελική έγινε αυτό που πολλοί δεν κατάφεραν, ένας περιζήτητος παίκτης του ΝΒΑ, ένας ακριβοπληρωμένος back-up ψηλός και προπάντων ένας ωραίος άνθρωπος. Και κάποιες φορές ίσως αυτό είναι και το πιο σημαντικό...