ΟΙ ΔΩΔΕΚΑ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Θυμάμαι... Τις δώδεκα μέρες που η χώρα μας ζούσε στο ρυθμό του Ευρωμπάσκετ. Τις δώδεκα ομάδες που συμμετείχαν, στελεχωμένες με μερικούς από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους όλων των εποχών. Και τους δώδεκα διεθνείς που απο απλοί μπασκετμπολίστες έγιναν οι δώδεκα Θεοί του Ολύμπου. Γιατί αυτό που κατάφερε εκείνη η ομάδα ήταν πραγματικά ένα γεγονός που έγραψε ιστορία. Μία μικρή χώρα, με μηδαμινές διακρίσεις εμφανίστηκε από το πουθενά και κατέκτησε την κορυφή. Έβγαλε στους δρόμους έναν ολόκληρο λαό, ενωμένο να πανηγυρίζει μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του παγκόσμιου αθλητισμού.

 Ακόμα και από την ίδια την ομάδα  αυτό τουλάχιστον που έβγαινε προς τα έξω, ήταν ότι ο στόχος ήταν η είσοδος στην οκτάδα και από εκεί και πέρα οτιδήποτε παραπάνω θα ήταν τεράστια επιτυχία. Ο Πολίτης θα "μαντρώσει" τους διεθνείς στη Νάουσα και θα κάνει μια σκληρή προετοιμασία. Η τελική δωδεκάδα ήταν μία μίξη εμπειρίας και νιάτων. Γκάλης και Γιαννάκης μπορεί να μη έλεγαν κουβέντα εκτός παρκέ αλλά εντός αυτού η συνεργασία τους ήταν όπως πάντα άψογη. Ο Φάνης ήταν ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές, ο Φιλίππου είχε τα στοιχεία ενός μοντέρνου Power forward ενώ η επιστροφή του Φασούλα από την Αμερική χαρίζει στην ομάδα ύψος, σιγουριά στην άμυνα και μία επιπλέον επιθετική λύση. Ο πολύπειρος Ιωάννου και ο "Μάτζικ" Σταυρόπουλος ήταν οι αλλαγές στα γκαρντ, ο Ανδρίτσος εφεδρεία και στις δύο θέσεις των  forward ενώ ο Καμπούρης αρχικά λογιζόταν ως αλλαγή του "Πάνι". Ο Καρατζάς πρόσφερε επιπλέον λύσεις στους ψηλούς ενώ οι δύο νεαροί Ρωμανίδης και Λινάρδος συμπλήρωναν τη δωδεκάδα.

Η κλήρωση ήταν η δυσκολότερη που θα μπορούσε να τύχει στη Γαλανόλευκη. Δύο πρωταθλήτριες Ευρώπης, ο κακός μας δαίμονας Ισπανία,  η πάντα υπολογίσιμη Γαλλία και η αδύναμη Ρουμανία απάρτιζαν τον όμιλο. Η Σοβιετική Ένωση έχει έρθει χωρίς τους δύο καλύτερους ψηλούς τους, τον Σαμπόνις και τον Μπελοστένιν ενώ ο Γκομέλσκι εμπιστεύεται στη βασική πεντάδα το νέο αστέρι Σαρουνας Μαρτσουλιόνις. Η Γιουγκοσλαβία των αδερφών Πέτροβιτς, θέλει οπωσδήποτε τον τελικό και τη ρεβάνς από τους Σοβιετικούς για τον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ. Οι Ισπανοί του Ντίαζ κάνουν όνειρα για ένα μετάλλιο. Δεν μπορούν όμως να υπολογίζουν τον Μαρτίν που προσπαθεί να καθιερωθεί στο ΝΒΑ ενώ η απόσυρση από την εθνική του αγαπημένου παιδιού του προπονητή, του Χουάν Αντόνιο Κορμπαλάν, φέρνει στο προσκήνιο τον play maker Μοντέρο. Οι "τρικολορ"  έχουν και αυτοί να διαχειριστούν την απουσία του αρχηγού τους Φίλιπ Ζανιέλ και το βάρος πέφτει στον Ντιμπουισόν και τον Ντακουρί.

Στον άλλο όμιλο τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Η Ιταλία δεν είναι σίγουρα η ομάδα που αναδείχθηκε πρωταθλήτρια το 1983 αλλά ο "φιλόσοφος" Βαλέριο Μπιανκίνι διαθέτει στο πρόσωπο του Ριβα έναν σπουδαίο σκόρερ και μια πολύ καλή γραμμή ψηλών. Η Τσεχοσλοβακία με τις δάφνες του ασημένιου στο προηγούμενο Ευρωμπάσκετ  θα βασιστεί ξανά στην "παλαιά φρουρά" με επικεφαλής τον 36χρονο Μπράμπενετς και στον πάγκο τον Παβελ Πέτερα. Οι Γερμανοί έχουν έρθει χωρίς τους δύο καλύτερους παίχτες τους στο Ευρωμπάσκετ της Στουτγάρδης, τον Ντεντλεφ Σρεμπφ και τον θηριώδη Μπλαμπ που εδώ και έναν χρόνο αγωνίζονται στους Ντάλας Μάβερικς οπότε ο τριποντάκιας Γιάκελ και ο γνωστός μας Κρίστιαν Βελπ θα ηγηθούν της προσπάθειας για μία θέση στην οκτάδα. Για το Ισραήλ, στο αεροπλάνο δεν μπήκε ποτέ ο Μικι Μπέρκοβιτς λόγω διαφωνιών με τον προπονητή του. Οι Πολωνοί του Ζελιγκ θέλουν κάτι καλύτερο από τη 10η θέση της Γερμανίας ενώ οι Ολλανδοί θα παρουσιάσουν στην πρώτη και τελευταία συμμετοχή του σε Ευρωμπάσκετ, τον Ρικ Σμιτς.

Όλες αυτές οι ομάδες είναι συνεπείς στο ραντεβού τους στην Αθήνα για τις 3 Ιουνίου. Η τελετή έναρξης θα είναι λιτή και σύντομη. Οι φίλαθλοι ανυπομονούν για το παρθενικό παιχνίδι της εθνικής μας που για πρώτη φορά θα αγωνιστεί σε μία τόσο μεγάλη διοργάνωση μπροστά στο δικό της κοινό. Η αδύναμη Ρουμανία δεν αναμένεται να προβληματίσει ιδιαίτερα αλλά μία πρεμιέρα κρύβει καμιά φορά δυσάρεστες εκπλήξεις. Η Γαλανόλευκη θα ξεκινήσει αναγνωριστικά το παιχνίδι και στο δεύτερο ημίχρονο θα πάρει την διαφορά που θα της επιτρέψει να χαλαρώσει. Ο Γκάλης με 44 πόντους θα δείξει ότι βρίσκεται σε φοβερή κατάσταση αλλά ο τραυματισμός του Φιλίππου θα παγώσει τα χαμόγελα. Ο Πολίτης θα ανακατέψει την τράπουλα και θα καθιερώσει τον "Άρτζι" ως παρτενέρ του Φασούλα. Δεν έχει πολλές επιλογές, η Γιουγκοσλαβία περιμένει. Το παρελθόν με τους "Πλάβι" κάθε άλλο παρά αισιόδοξοι μας επιτρέπει να είμαστε. Αυτή τη φορά όμως οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Ο κόσμος δίνει φτερά στα πόδια των παικτών μας και το διάβασμα το αντιπάλου - που τους έχουμε αντιμετωπίσει στο Ακρόπολις- είναι εξαιρετικό. Ο Γιαννάκης θα σταματήσει κατά το δυνατόν τον Ντράζεν ενώ ο Νικ θα κάνει repeat στο νούμερο 44 αναγκάζοντας τον Τσόσιτς να αλλάξει τέσσερις διαφορετικούς παίκτες στο μαρκάρισμα του (Άζα Πέτροβιτς, Κούκοτς, Πασπαλι, Ράντοβιτς) χωρίς αποτέλεσμα. Η πραγματικά μεγάλη νίκη (84-78) θα έρθει μετά από σκληρή μάχη μέσα στο γήπεδο. Δυστυχώς όχι χωρίς νέες απώλειες. Θύμα αυτή τη φορά ο Ιωάννου και η εθνική θα συνεχίσει με δέκα το τουρνουά. Η Ισπανία, στο τρίτο παιχνίδι θα αποδειχθεί ανυπέρβλητο εμπόδιο. Ο Γκάλης που παραδοσιακά δυσκολευόταν απέναντι στους Furias Rojas θα βρει όλη την ισπανική άμυνα προσαρμοσμένη πάνω του. Πολλές φορές θα βρεθεί ανάμεσα σε τρεις αντιπάλους που του έκαναν πολύ δύσκολη την επιχείρηση σκοράρισμα. Αντίθετα οι Ισπανοί με τον Ρομάϊ να εξασφαλίζει τα ριμπάουντ, ξεδιπλώνουν τον αγαπημένο τους αιφνιδιασμό με τον Βιγιακάμπα και τον Επι. Ακόμα και ο Χιμενεθ εκμεταλλεύεται την απουσία του Φιλίππου και ακολουθεί και αυτός μιας και ο Καμπούρης είναι βαρύτερο κορμί. Ο Φασούλας δίνει ομηρικές μάχες με τον πολύ δυνατότερο Ρομάϊ και τελικά θα αποβληθεί με φάουλ. Ήταν η πιο καθαρή ήττα της εθνικής μας ομάδας με 17 πόντους διαφορά. Ανασύνταξη δυνάμεων για ένα νέο σκληρό παιχνίδι. Η πρωταθλήτρια Ευρώπης, Σοβιετική Ένωση είναι μια ομάδα που δεν έχουμε κερδίσει ποτέ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά συνήθως οι ήττες μας ήταν στο όριο της συντριβής. Η Γαλανόλευκη έπρεπε να κάνει την υπέρβαση για να μη βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο. Και ενώ το ματς κυλούσε εξαιρετικά για την Ελλάδα (ημίχρονο 37-30), στο δεύτερο μέρος οι δύο διαιτητές Κοτλέμπα και Ριτσαρντσον αποφάσισαν (;) με το έτσι θέλω να γίνουν αυτοί πρωταγωνιστές του παιχνιδιού. Θα αρχίσουν να σφυρίζουν την παραμικρή επαφή και θα αποβάλλουν με 5ο ανύπαρκτο φάουλ Γιαννάκη και Χριστοδούλου αφήνοντας τον Γκάλη να παλεύει μόνος του. Η νέα ήττα με 69-66 ήταν αποτέλεσμα του "χειρουργείου" του διαιτητικού διδύμου που χρειάστηκε την προστασία της αστυνομίας για να φυγαδευθεί εκείνο το βράδυ από το ΣΕΦ. Το παιχνίδι που ακολουθεί με τη Γαλλία είναι ζωής και θανάτου. Ο νικητής προκρίνεται στην οκτάδα, ο χαμένος θα παίξει για τις θέσεις 9-12 της τελικής κατάταξης. Η Ελλάδα με απίστευτο πάθος στο παιχνίδι της θα πάρει από την αρχή ένα προβάδισμα. Ο Ζαν Γκαλ βλέποντας ότι το ματς πάει να ξεφύγει, σηκώνει εσπευσμένα από τον πάγκο τον "μπόμπερ" Ερβε Ντιμπουισον που με τα τρίποντα θα προσπαθήσει να το γυρίσει. Μάταια όμως αφού οι παίκτες μας παίζουν με το μαχαίρι στα δόντια. Μέχρι και ένα coast to coast (!!!!) θα κάνει μετά από κλέψιμο στο κέντρο, ο Αργύρης Καμπούρης. Το παιχνίδι δεν υπήρχε περίπτωση να χαθεί και η παρουσία στα προημιτελικά ήταν γεγονός.

 Εκεί μας περιμένει η πρώτη ομάδα του άλλου ομίλου η Scuadra Azzurra των Ριβα, Μανίφικο, Μπρουναμόντι. Οι Έλληνες θα επιλέξουν τις λευκές φανέλα και οι Ιταλοί τις γαλάζιες. Και αυτές τις γαλάζιες φανέλες δεν τις έχουμε κερδίσει ποτέ έως τώρα. Ο Γκανγκστερ κοιτάζοντας τους στα μάτια κατά το ζέσταμα, θα καταλάβει ότι ψυχολογικά οι Azzurri δεν είναι έτοιμοι. Πόσο δίκιο είχε φάνηκε στο γήπεδο. Οι 14 πόντοι διαφορά του ημιχρόνου, έφτασαν κάποια στιγμή να γίνουν και 20 πέφτοντας τελικά στους 12 για το 90-78. Οι 38 ανήκαν στον Γκάλη αλλά τα εύσημα πρέπει να αποδωθούν στον Δράκο που με 22 πόντους και μαεστρική οργάνωση, έκανε το καλύτερο του παιχνίδι. Τον Νικ σίγουρα τον περίμεναν οι Ιταλοί αλλά ο Γιαννάκης τους εκτέλεσε.

Η Ελλάδα για πρώτη φορά βρίσκεται στην τετράδα μιας τόσο σπουδαίας διοργάνωσης. Δε θέλει όμως σε καμία περίπτωση να σταματήσει εδώ. Αλλωστε,  είναι ίσως η μεγαλύτερη νίκη της εθνικής "μέχρι το επόμενο παιχνίδι". Με αντίπαλο ξανά τη Γιουγκοσλαβία που περιμένει για τη ρεβάνς. Κανένας στους "Πλάβι" δεν πιστεύει ότι μπορεί να ξαναχάσουν, πόσο μάλλον σε έναν ημιτελικό. Το ξέρει και ο Πολίτης που πρέπει να βρει κάποιο νέο τρικ να παρουσιάσει στον Τσόσιτς. Θα το βρει με τη μορφή του Φάνη. Ο "Μπέμπης" θα "κλειδώσει" τον Πέτροβιτς ενώ θα βάλει 15 παλληκαρισιους πόντους στο πρώτο ημίχρονο όταν ο Γκάλης παλευε να απελευθερωθεί από τα νταμπλ τιμ. Το τρικ μπορούμε να πούμε οτι εφαρμόστηκε και από τον άνθρωπο που δεν σφουγγάρισε σωστά τον ιδρώτα που άφησε το κορμί του Γιαννάκη στο παρκέ και γλίστρησε ο Γρκρμπόβιτς. Ήταν η απέλπιδα προσπάθεια των Γιουγκοσλάβων να μειώσουν το σκορ. Ο Νικ βρήκε τα πατήματα του στο δεύτερο ημίχρονο και με 30 πόντους ήταν ξανά η νούμερο ένα επιθετική απειλή. Οι υπερόπτες "Πλάβι" πού έχασαν διαφορά 13 πόντων δεν μπορούσαν να χωνεψουν την νέα σκληρή ήττα και αυτό φάνηκε στις δηλώσεις που έκαναν ή αρνήθηκαν να κάνουν μετά τον αγώνα. Το τελικό 81-77 έστελνε την ομάδα στον μεγάλο τελικό για να διεκδικήσει το σπουδαιότερο ευρωπαϊκό τρόπαιο. Σε ένα γήπεδο "καμίνι" 18.000 Έλληνες και άλλα 10.000.000 κολλημένοι στις ασπρόμαυρες - και λίγες έγχρωμες - τηλεοράσεις, περιμένουν το βράδυ της 14ης Ιουνίου 1987 ένα μικρό θαύμα. Όλοι ξέρουν τον βαθμό δυσκολίας του παιχνιδιού. Και όταν αυτό αρχίζει ενώνουν τις φωνές τους για να σπρώξουν  την Γαλανόλευκη στη νίκη. 

Ο Τκατσένκο θα πετύχει το πρώτο καλάθι του τελικού. Το ματς είναι εξ αρχής ισορροπημένο. Οι Σοβιετικοί θέλουν να παίξουν με τους ψηλούς για να φθείρουν τον Φασούλα ενώ οι Έλληνες τροφοδοτούν τον Νικ είτε με τον Γιαννάκη είτε με τον Φάνη. Τρία απανωτά τρίποντα του Γιοβάϊσα θα παγώσουν προς στιγμήν την εξέδρα. Και τότε στα μέσα του ημιχρόνου ο Γκανγκστερ θα πετύχει το ομορφότερο καλάθι της ένδοξης καριέρας του. Από ένα γύρισμα στο πουθενά του Καμπούρη θα αρπάξει τη μπάλα και μπαίνοντας στη ρακέτα θα πατήσει δυνατά ανάμεσα σε τετράδα αντιπάλων. Ο Ταρακανοφ που είναι πιο κοντά του και προσπαθεί να τον κόψει  έχει ήδη αρχίσει να κατεβαίνει, την ώρα που ο Νικ βρίσκεται ακόμα στον αέρα κάνοντας τριπλό (!!!)  σπάσιμο. Πέφτοντας θα πετάξει τη μπάλα που βασανιστικά θα καταλήξει στο διχτάκι. Ο Γιαννάκης με τα γνωστά τρίποντα - χειροφρενα θα κρατήσει την ομάδα κοντά στο σκορ. Λίγο πριν την εκπνοή του ημιχρόνου θα έχει την πρώτη γνωριμία με το θηριώδες κορμί του Βλαντιμιρ Τκατσένκο. Τα 150 κιλά του Σοβιετικού θα πέσουν πάνω στον Δράκο που θα συνεχίσει απτόητος. Το ημίχρονο λήγει με την εθνική να προηγείται με έναν πόντο των σαφέστατα επηρεασμένων από τον κόσμο Σοβιετικών.

 Όλοι πιστεύουν ότι μπορούμε να κερδίσουμε. Ο Γκομέλσκι επιμένει να χτυπάει κοντά στο καλάθι και στο μακρινό σουτ Βαλτερς και Μαρτσουλιόνις πρωτοστατούν ενώ στη δική μας πλευρά ο Γκανγκστερ αναλαμβάνει να καθαρίσει". Ο Γιαννάκης θα δείξει ξανά ότι είναι σκληρό καρύδι αφού θα δεχθεί στο πρόσωπο την - μη ηθελημένη- αγκωνιά του Τκατσένκο. Το ματς είναι πολύ σκληρό και οι Σοβιετικοί ξεφεύγουν με 10 πόντους.  Ευτυχώς για εμάς - όχι προς τιμήν μας - ο ρυθμός των αντιπάλων θα διακοπεί όταν ένα κέρμα θα χτυπήσει στο μάτι τον αξιωματούχο της FIBA Ντέιβιντ Τέρνερ. Όταν το παιχνίδι συνεχιστεί οι Έλληνες παίκτες θα υπερβάλλουν εαυτόν. Γκάλης, Γιαννάκης και Χριστοδούλου θα σηκώσουν τη σημαία της αντεπίθεσης.Τα κακά νέα έρχονται στο πρόσωπο του Ισπανού διαιτητή Σαντσις. Μέσα σε λίγα λεπτά θα αποβάλλει με 5 φάουλ Φασούλα και Γιαννάκη. Ειδικά το φάουλ που σφυρίχτηκε στον Δράκο ήταν πεντακάθαρο κλέψιμο. Ο Ανδρίτσος που μπήκε στη θέση του θα αποδειχθεί λίρα εκατό. Θα σκοράρει ένα κρίσιμο καλάθι και τις δύο βολές που σχεδόν όλοι μας ξεχνάμε ότι αν δεν τις έβαζε ο "Μπερι" , το παιχνίδι δεν θα πήγαινε ποτέ στην παράταση. Το καλάθι που πέτυχε ο Γιοβάϊσα θα κριθεί σωστά ως εκπρόθεσμο και οι δύο ομάδες ετοιμάζονται για το εξτρά πεντάλεπτο.

Γκάλης, Λιβέρης και Ιωάννου θα σκοράρουν όλους τους πόντους της εθνικής και θα της δώσουν προβάδισμα τριών πόντων. Αλλά ο "άνθρωπος της τελευταίας στιγμής" Βαλντις Βάλτερς και ο ψυχρός εκτελεστής Γιοβάϊσα θα φέρουν το παιχνίδι στα ίσια. Ο Μεμος θα προσπαθήσει να γίνει ήρωας αλλά όταν αστοχήσει, ο "Αρτζι" θα γραπώσει το ριμπάουντ κερδίζοντας και το φάουλ από τον Γκομπόροφ (31 χρόνια μετά, νομίζω ότι κάποια στιγμή πρέπει να παραδεχθούμε ότι στη συγκεκριμένη φάση ο Αργύρης σπρώχνει τον αδικοχαμένο Γκομπόροφ και κάνει επιθετικό φάουλ. Φυσικά η ιστορία δεν αλλάζει απλά το αναφέρω για το δίκαιον της υπόθεσης. Εννοείται πως η άποψή μου είναι προσωπική και εντελώς υποκειμενική).Ο Αργύρης θα στηθεί στη γραμμή και με απίστευτη ψυχραιμία θα πετύχει τις δύο βολές που τον πέρασαν στην αθανασία. Η συνέχεια... "103 - 101 Βαλτερς στον Γιοβάϊσα, θέλει προσοχή... Η μπάλα έξω, είναι το τέλος. Η ελληνική ομάδα είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης". Και όμως ήταν αλήθεια. Ένας λαός μέθυσε εκείνο το βράδυ από το νεκταρ του θριάμβου. Ήμασταν πάντα παιχταράδες αλλά " είμαστε πια πρωταθλητές".  Κάθε Έλληνας ένιωθε τον άγνωστο που πανηγύριζαν αγκαλιά σαν αδερφό του. Τα παιδιά της εθνικής σαν δικά του παιδιά. Την επόμενη ημέρα μπασκέτες και μπάλες ξεφυτρωσαν παντού. Οι πιτσιρικάδες ήθελαν να μοιάσουν στον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φασούλα. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη παρακαταθήκη που άφησαν με το κατόρθωμα τους τα δώδεκα λιοντάρια, τα "παιδιά ενός ανώτερου Θεού". Οποιαδήποτε επιτυχία και αν ήρθε στα μετέπειτα χρόνια είχε ως αφετηρία τη μαγική νύχτα της 14ης Ιουνίου 1987. Τότε που "Τίποτα δε μας σταμάτησε"...