ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: ΟΙ ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΙ ΣΤΟ ΜΕΞΙΚΟ

Τον Μάϊο του 1982 ο Αλεξάντερ Γκομέλσκι και η Σοβιετική Ομοσπονδία -ο Γκομέλσκι δηλαδή- αποδέχτηκαν την πρόταση της νεοεκλεγείσας διοίκησης της Μεξικανικής Ομοσπονδίας Μπάσκετ για ένα τουρνουά 6 αγώνων μεταξύ των δύο εθνικών ομάδων.

Το Μουντομπάσκετ που θα διοργάνωνε τον Αύγουστο η Κολομβία, θα διεξαγόταν σε παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες με αυτές του Μεξικού και ο Γκομέλσκι το είδε ως μία καλή ευκαιρία ώστε οι παίχτες του να προετοιμαστούν όσο το δυνατόν καλύτερα απέναντι στη ζέστη και την έλλειψη οξυγόνου λόγω του υψομέτρου. Αυτό ήταν το σενάριο και κάπως έτσι η ομάδα πέταξε για την Πόλη του Μεξικού στα τέλη Μαΐου.

Όταν έφτασαν εκεί όμως διαπίστωσαν πως τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά από αυτό που είχαν συνηθίσει. Η νέα διοίκηση της Μεξικανικής Ομοσπονδίας είχε κληρονομήσει από την προηγούμενη και ένα διόλου ευκαταφρόνητο χρέος το οποίο ανερχόταν στο ποσό των 59.000 δολλαρίων. Η λύση που σκέφτηκαν οι επικεφαλής ήταν η πρόσκληση σε μία από τις κορυφαίες ομάδες του κόσμου έτσι ώστε με τα έσοδα από τα εισιτήρια να μπορέσουν να ισοσκελίσουν το υπέρογκο χρέος. Όσο για τα έξοδα παραμονής και μετακίνησης των Σοβιετικών; Μέχρι την άφιξη των εν ενεργεία πρωταθλητών Ευρώπης, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας διαβεβαίωνε πως όλα ήταν κανονισμένα. Και όντως ήταν αλλά κατά τον μεξικάνικο τρόπο.

Φανταστείτε λοιπόν την έκπληξη του Γκομέλσκι και των παιχτών του όταν κατά την άφιξη τους στη Λατινική Αμερική και αφού ο "Συνταγματάρχης" πήγε στο προκαθορισμένο ραντεβού για να ενημερωθεί για τα διαδικαστικά, ο Μεξικανός του είπε πως είχε καταφέρει να συγκεντρώσει από δωρεές ένα αξιοπρεπές πόσο το οποίο ήταν στη διάθεση του Γκομέλσκι για να το διαχειριστεί όπως αυτός νόμιζε καλύτερα. Ουσιαστικά δεν υπήρχε χρόνος για ανάπαυση, η ομάδα θα έδινε έξι παιχνίδια μέσα σε οχτώ μέρες σε έξι διαφορετικές πόλεις που η συνολική απόσταση μεταξύ τους ήταν 2.100 χιλιόμετρα. Και το καλύτερο; Όταν ο Γκομέλσκι και οι βοηθοί του, ο ήρωας του Μονάχου Ιβάν Εντένσκο και ο Γιούρι Σελίκοφ έβαλαν κάτω τον χάρτη διαπίστωσαν πως το ταξίδι μπορούσε να γίνει μόνο οδικώς, με λεωφορείο. Τα διαθέσιμα χρήματα δεν επαρκούσαν για αεροπορικά εισιτήρια σύν το γεγονός πως οι πόλεις που είχαν επιλεγεί δεν διέθεταν όλες αεροδρόμιο.

Η Οδύσσεια των Σοβιετικών ξεκίνησε μία εβδομάδα αργότερα και στις αρχές Ιουνίου άφησαν την πρωτεύουσα για τον πρώτο σταθμό του ταξιδιού, την Πουέμπλα. Οι Μεξικανοί δυσκόλεψαν αρκετά την "Αρκούδα" που πήρε την νίκη στην παράταση με σκορ 74-84. Το επόμενο βράδυ στη Βερακρούζ η νίκη ήρθε πιο εύκολα για την ομάδα της ΕΣΣΔ με 20 πόντους διαφορά.

Το πρωί, οι Σοβιετικοί βρισκόντουσαν ξανά στον δρόμο με κατεύθυνση την Μερίντα, η ζέστη και η υγρασία ήταν εξαντλητικές και οι περισσότεροι κοιμόντουσαν στα άβολα καθίσματα του λεωφορείου. Στα μισά περίπου του ταξιδιού, κοντά στην πόλη της Μπόκα Αντρέα, η φωνή του γιατρού της ομάδας ξύπνησε τους μισοζαλισμένους αθλητές.

"Παιδιά, ο ωκεανός" φώναξε εκστασιασμένος από το αχανές γαλάζιο που έβλεπε ο Βιτάλι Καρτσέφσκι. Οι αγουροξυπνημένοι Σοβιετικοί δεν χρειάστηκαν δεύτερη κουβέντα, αμέσως ζήτησαν από τον οδηγό να σταματήσει το λεωφορείο και βούτηξαν στα ζεστά νερά. Τράβηξαν και μία φωτογραφία για να θυμούνται την ημέρα και αυτοί που ποζάρουν είναι κατά σειρά ο Στάνισλαβ Ερέμιν και δίπλα του ο Βιτόλντας Μασάλσκις. Ακριβώς από πάνω βλέπουμε τον Βάλντις Βάλτερς και πίσω του τον Ιβάν Εντένσκο. Δίπλα από τον Βάλτερς, ο ηλικιωμένος κύριος είναι αγνώστου ταυτότητος (είχε κάποιο πόστο στην Σοβιετική Ομοσπονδία) μετά από αυτόν ακολουθεί ο Σελίκοφ, ο Σεργκέι Ταρακάνοφ και ο 18χρονος Άρβιντας Σαμπόνις.

Το γυμνασμένο κορμί δίπλα στον Σάμπας, ανήκει στον γιατρό και πρωτεργάτη της κολυμβητικής εμπειρίας Βιτάλι Καρτσέφσκι ο οποίος ήταν πρώην δεκαθλητής εξού και η εντυπωσιακή σωματική διάπλαση. Στον ώμο του γιατρού ακουμπάει το χέρι του Βλαντιμίρ Τκατσένκο και στην άκρη του βράχου στέκεται ο Βίκτωρ Μπερεσνόϊ. Πάμε και στην κάτω μεριά όπου βλέπουμε τον Χέϊνο Έντεν, τον Αντρέι Λοπάτοφ, τον Νικολάι Ντεργιούγκιν και τον φυσικοθεραπευτή Βλαντιμίρ Μπελιάκοφ και τέλος τέρμα δεξιά ο Σεργκέι Γιοβάισα που από τότε περνούσε για 50χρονος. Από τη φωτογραφία απουσιάζουν ο Γκομέλσκι, ο Σεργκέι Γκρισάεφ και ο Μπελοστένι με τον Μίσκιν που δεν θέλησαν να διακόψουν τη σιέστα τους.

Με τις μπαταρίες γεμάτες μετά από την ευχάριστη ανάπαυλα, οι Σοβιετικοί κέρδισαν και στη Μερίντα, ταξίδεψαν έπειτα 500 χιλιόμετρα μέχρι τη Μορέλια συνεχίζοντας το νικηφόρο σερί για να τελειώσουν με δύο κατοστάρες αυτή την περιπέτεια, στο Αγκουασκαλιέντε και στο Ποτοσί. Άρον άρον γύρισαν πίσω στη Σοβιετική Ένωση και ακόμα και ο γνωστός για την σκληρότητα του ως προπονητής Γκομέλσκι, έδειξε κατανόηση και τους χορήγησε άδεια μιας εβδομάδας προτού συγκεντρωθούν ξανά στο προπονητικό κέντρο του Σοχούμι. Δύο μήνες μετά από εκείνο το road trip στη μεξικάνικη ακτογραμμή, οι Σοβιετικοί στέφονταν πρωταθλητές Κόσμου και ίσως πάνω στο βάθρο των νικητών να θυμήθηκαν εκείνη τη μέρα ξεγνοιασιάς που βούτηξαν στο απέραντο γαλάζιο του Κόλπου του Μεξικού...