ΒΙΚΤΟΡ ΠΑΝΚΡΑΣΚΙΝ: Ο ΑΓΑΘΟΣ ΓΙΓΑΝΤΑΣ ΠΟΥ "ΕΦΥΓΕ" ΝΩΡΙΣ

Στο Ευρωμπάσκετ του 1987 η βασιλεύουσα πρωταθλήτρια Ευρώπης, η εθνική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης παρατάχθηκε χωρίς τους δύο καλύτερους ψηλούς της, τον Σαμπόνις και τον Μπελοστένι που απείχαν λόγω τραυματισμών. Στη θέση τους ο Γκομέλσκι κάλεσε δύο παίχτες απο την ΤΣΣΚΑ που θα πλαισίωναν τον Τκατσένκο στις μάχες της ρακέτας. Ο ένας ήταν ο Βαλερί Γκομπόροφ και ο δεύτερος ένας σέντερ ύψους 2.15 με κοιλίτσα, μουστάκι και ατσούμπαλο στυλ αλλά με πολύ μυαλό και ευγενική ψυχή. Τον έλεγαν Βίκτορ Πανκράσκιν και γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1957 στη Μόσχα.

Η σχέση του με τον αθλητισμό δεν ξεκίνησε απο το μπάσκετ αλλά απο το βόλεϊ και μάλιστα με περγαμηνές και προοπτικές αφού στο σχολείο ήταν γνωστός ως ο "βασιλιάς των μπλοκ". Έπρεπε να φτάσει στην ηλικία των 18 και τη στρατιωτική του θητεία για να τον προσέξει ο προπονητής της ομάδας μπάσκετ της μονάδας που υπηρετούσε στη Λετονία και να τον παρακινήσει να στραφεί στο άθλημα που θα του επέτρεπε να εκμεταλλευτεί το ύψος του και τα μακριά άκρα του. Ο Πανκράσκιν άκουσε τη συμβουλή και με το πέρας της θητείας του πήγε στην Ουκρανία και την πόλη του Λβίβ για σπουδές, ενώ ταυτόχρονα εντάχθηκε στο ρόστερ της τοπικής ΣΚΑ που συμμετείχε στο πρωτάθλημα της δεύτερης κατηγορίας. Γρήγορα ξεχώρισε και το επόμενο βήμα ήταν η στρατολόγηση του απο μία πολύ σπουδαία ομάδα που δεν είχε όμως την αίγλη του παρελθόντος.

Η ΑΣΚ Ρίγα, η ομάδα με τις τρεις συνεχόμενες κατακτήσεις του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και πρώτη ιστορικά πρωταθλήτρια Ευρώπης δεν ήταν σίγουρα ο δυνάστης της δεκαετίας του 50 που με ηγέτη τον Γιάν Κρούμινς και στην τεχνική ηγεσία τον "Συνταγματάρχη" Αλεξάντερ Γκομέλσκι κυριάρχησε στα γήπεδα της Γηραιάς Ηπείρου, αλλά παρέμενε ένα τεράστιο όνομα στο σοβιετικό μπάσκετ με σταθερή παρουσία στα μεγάλα σαλόνια και ιδανικό μέρος για έναν παίχτη με φιλοδοξίες.  Μέσα σε πέντε χρόνια η βελτίωση του Πανκράσκιν ήταν τόσο μεγάλη που η κραταιά ΤΣΣΚΑ τον έφερε στη Μόσχα για να δημιουργήσει με τον Τκατσένκο ένα δίδυμο "πύργων" που προκαλούσε το δέος. Με την ομάδα της πρωτεύουσας κέρδισε τους πρώτους τίτλους και μέσω των καλών του εμφανίσεων ήρθε και η πρόσκληση για την εθνική ομάδα.  

Μια ιστορία απο την εποχή των πρώτων του συμμετοχών με τη φανέλα της ΕΣΣΔ μας δείχνει πόσο "ψυχούλα" ήταν ο άνθρωπος Βίκτορ Πανκράσκιν. Το 1985 Σοβιετική Ένωση και Ουγγαρία τέθηκαν αντιμέτωπες στον τελικό ενός φιλικού τουρνουά που γινόταν στη Βουδαπέστη μεταξύ χωρών του ανατολικού μπλοκ. Παραμένει ακόμα και σήμερα μυστήριο ο τρόπος που ο Βίκτορ βρέθηκε το προηγούμενο βράδυ σε ένα μπάρ μόνο αυτός απο όλη την ομάδα της ΕΣΣΔ, να τα πίνει με τους προσεχείς αντιπάλους του και χωρίς να γνωρίζει ούτε μία λέξη απο την ουγγρική γλώσσα, να υπόσχεται πως δεν θα νικούσαν παραπάνω απο 15 πόντους στον επικείμενο αγώνα. Όπως και έγινε αφού κάθε φορά που η διαφορά πήγαινε να ξεφύγει, ο Πανκράσκιν παρέμβαινε και ζητούσε απο τους συμπαίχτες του να καλμάρουν. Ο Βίκτορ εξαιτίας του μειλίχιου χαρακτήρα του ήταν πολύ αγαπητός στις τάξεις της ομάδας και οι υπόλοιποι δεν του χάλασαν το χατίρι, προς μεγάλη έκπληξη του Γκομέλσκι που προσπαθούσε να καταλάβει τι γίνεται.

Και ενώ όλα πήγαιναν καλά στην καριέρα του Πανκράσκιν, ήρθε το 1986 που άρχισε να παραπονιέται στη γυναίκα του Όλγα επίσης αθλήτρια του μπάσκετ στη Σπαρτάκ Λένινγκραντ για περίεργη καταπόνηση στον οργανισμό του και την εκδήλωση υψηλού πυρετού που διαρκούσε για μέρες. Θορυβημένος, ο γιατρός της εθνικής Βασίλι Αβραμένκο τον παρέπεμψε για εξετάσεις και η διάγνωση ήταν αυτό που φοβόταν. Ο Βίκτορ είχε χτυπηθεί απο τη λευχαιμία και έπρεπε να παλέψει για τη ζωή του. Για έναν ολόκληρο χρόνο μπαινόβγαινε στα νοσοκομεία και τελικά η ασθένεια έδειχνε να υποχωρεί, επιτρέποντας του να επιστρέψει στα γήπεδα την επόμενη χρονιά για να προλάβει το Πανευρωπαϊκό της Αθήνας και την κατάκτηση του αργυρού μεταλλίου.

Η θέση του στην εθνική ήταν εξασφαλισμένη όσο ήταν υγιής, ακόμα και αν δεν ήταν το πρότυπο αθλητικής ζωής. Ο Αβραμένκο διηγήθηκε κάποτε μια ιστορία απο το Μπέλμεκεν και την προετοιμασία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ το 1988. Μετά το τέλος μιας προπόνησης, ο Γκομέλσκι έβαλε τους παίχτες του να παίξουν ένα παιχνίδι με νικητή αυτόν που θα πετύχαινε πρώτος εκατό εύστοχα σουτ απο κάθε σημείο του γηπέδου. Προς έκπληξη όλων αυτον τον διαγωνισμό δεν τον κέρδισε ούτε ο Κουρτινάϊτις, ούτε ο Χομίτσιους, ούτε καν ο Τιχονένκο με τον Μαρτσουλιόνις, οι καλύτεροι σουτέρ της ομάδας. Νικητής και μάλιστα στο πολύ χαλαρό, ήταν ο Πανκράσκιν που το βράδυ στο δείπνο θέλησε να προσφέρει μια τούρτα για να γλυκάνει τους "ηττημένους" συμπαίχτες του. Ακόμα και ο συνήθως βλοσυρός και αυστηρός Γκομέλσκι δεν μπόρεσε να μη σχολιάσει με σκωπτικό τρόπο τη νίκη του Βίκτορ στον διαγωνισμό, λέγοντας "Λοιπόν παιδιά, απο εδώ και πέρα όλοι θα πίνετε και θα καπνίζετε σαν τον Βίτα".

Ο "Συνταγματάρχης" αναγνώριζε τον ρόλο που έπαιζε ο Πανκράσκιν για τη δημιουργία καλού κλίματος στα αποδυτήρια και παρότι ο χρόνος συμμετοχής του στη Σεούλ ήταν περιορισμένος, ο Βίτα κρέμασε στον λαιμό του το μετάλλιο του χρυσού Ολυμπιονίκη. Όταν επέστρεψε στην ΤΣΣΚΑ, ήρθε αντιμέτωπος με τη νέα κατάσταση που έφερε στον σύλλογο η αποχώρηση του Γκομέλσκι και η αντικατάσταση του απο τον θρυλικό Σεργκέι Μπέλοφ. Ο "Τσάρος" ήθελε να εισαγάγει νέα προπονητικά ήθη τα οποία περιελάμβαναν άψογη φυσική κατάσταση, κάτι που ο Πανκράσκιν στα 32 του και με την υγεία του επιβαρυμένη δεν μπορούσε να ακολουθήσει. Ο Λοχαγός του Σοβιετικού Στρατού, Βίκτορ Πανκράσκιν έπρεπε να φύγει απο την ΤΣΣΚΑ και ο θάνατος του αγαπημένου του φίλου Βαλερί Γκομπόροφ σε τροχαίο δυστύχημα σε εκείνο το τούνελ της σοβιετικής πρωτεύουσας στις 7 Σεπτεμβρίου του 1989 και η κακή ψυχολογική του κατάσταση, επέσπευσαν την έξοδο του.

Αφού αρνήθηκε μία πρόταση για να παίξει μπάσκετ στη Βουλγαρία, ο Βίτα πήγε στην Αρμενία μέχρι το καλοκαίρι του 90 και κατόπιν στην Τούλα για την Μέταλ όπου και έκλεισε την καριέρα του το 1991. Δεν είχε πολύ χρόνο στη διάθεσή του, η λευχαιμία είχε επανεμφανιστεί στον οργανισμό του μετά απο πέντε χρόνια που βρισκόταν σε καταστολή. Τον Ιούνιο του 1993 εισήχθη εκ νέου στο νοσοκομείο Σεβαστοπόλσκι της Μόσχας για θεραπείες οι οποίες δεν απέδωσαν. Το ιατρικό σύστημα της Ρωσίας ακολουθούσε την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και δεν υπήρχαν τα κατάλληλα μέσα για την καταπολέμηση του καρκίνου. Ξανά ο Βασίλι Αβραμένκο στάθηκε δίπλα του και απευθύνθηκε στους παλιούς του συμπαίχτες στην εθνική που τώρα έκαναν καριέρα στο εξωτερικό. Ο Σαμπόνις και ο Βολκόφ ανταποκρίθηκαν άμεσα, εκφράζοντας την επιθυμία τους για μετάβαση του Βίκτορ σε κάποιο εξειδικευμένο ιατρικό κέντρο και την κάλυψη απο την πλευρά τους όλων των δαπανών.

Δυστυχώς όμως ήταν ήδη πολύ αργά για τον κουρασμένο και διαλυμένο ψυχολογικά Πανκράσκιν. Την ημέρα που ο Αβραμένκο πήγε στο νοσοκομείο για να του μεταφέρει τα καλά νέα και την επιθυμία των φίλων του για βοήθεια, ήρθε αντιμέτωπος με ένα ανθρώπινο ράκος. Τα λόγια του δεν τα ξέχασε ποτέ ο γιατρός... "Όχι Βασίλι, δεν θέλω να φύγω. Ο Βαλερί (Γκομπόροφ) με περιμένει, έρχεται κάθε βράδυ στα όνειρα μου, είμαι έτοιμος να συναντηθούμε ξανά".

Το ίδιο βράδυ, στις 24 Ιουλίου του 1993 ο Βίκτορ Πανκράσκιν αγκάλιασε ξανά τον αγαπημένο του φίλο στον μπασκετικό Παράδεισο. Ήταν μόλις 36 χρονών...